• </* Theme Name: Twenty Ten Theme URI: http://wordpress.org/ Description: The 2010 theme for WordPress is stylish, customizable, simple, and readable -- make it yours with a custom menu, header image, and background. Twenty Ten supports six widgetized areas (two in the sidebar, four in the footer) and featured images (thumbnails for gallery posts and custom header images for posts and pages). It includes stylesheets for print and the admin Visual Editor, special styles for posts in the "Asides" and "Gallery" categories, and has an optional one-column page template that removes the sidebar. Author: the WordPress team Version: 1.3 License: GNU General Public License License URI: license.txt Tags: black, blue, white, two-columns, fixed-width, custom-header, custom-background, threaded-comments, sticky-post, translation-ready, microformats, rtl-language-support, editor-style, custom-menu */ /* =Reset default browser CSS. Based on work by Eric Meyer: http://meyerweb.com/eric/tools/css/reset/index.html -------------------------------------------------------------- */ html, body, div, span, applet, object, iframe, h1, h2, h3, h4, h5, h6, p, blockquote, pre, a, abbr, acronym, address, big, cite, code, del, dfn, em, font, img, ins, kbd, q, s, samp, small, strike, strong, sub, sup, tt, var, b, u, i, center, dl, dt, dd, ol, ul, li, fieldset, form, label, legend, table, caption, tbody, tfoot, thead, tr, th, td { background: transparent; border: 0; margin: 0; padding: 0; vertical-align: baseline; } body { line-height: 1; } h1, h2, h3, h4, h5, h6 { clear: both; font-weight: normal; } ol, ul { list-style: none; } blockquote { quotes: none; } blockquote:before, blockquote:after { content: ''; content: none; } del { text-decoration: line-through; } /* tables still need 'cellspacing="0"' in the markup */ table { border-collapse: collapse; border-spacing: 0; } a img { border: none; } /* =Layout -------------------------------------------------------------- */ /* LAYOUT: Two columns DESCRIPTION: Two-column fixed layout with one sidebar right of content */ #container { float: left; margin: 0 -240px 0 0; width: 100%; } #content { margin: 0 280px 0 20px; } #primary, #secondary { float: right; overflow: hidden; width: 220px; } #secondary { clear: right; } #footer { clear: both; width: 100%; } /* LAYOUT: One column, no sidebar DESCRIPTION: One centered column with no sidebar */ .one-column #content { margin: 0 auto; width: 640px; } /* LAYOUT: Full width, no sidebar DESCRIPTION: Full width content with no sidebar; used for attachment pages */ .single-attachment #content { margin: 0 auto; width: 900px; } /* =Fonts -------------------------------------------------------------- */ body, input, textarea, .page-title span, .pingback a.url { font-family: MB Khursheed, Georgia, "Bitstream Charter", serif; } h3#comments-title, h3#reply-title, #access .menu, #access div.menu ul, #cancel-comment-reply-link, .form-allowed-tags, #site-info, #site-title, #wp-calendar, .comment-meta, .comment-body tr th, .comment-body thead th, .entry-content label, .entry-content tr th, .entry-content thead th, .entry-meta, .entry-title, .entry-utility, #respond label, .navigation, .page-title, .pingback p, .reply, .widget-title, .wp-caption-text { font-family: MB Khursheed, "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, "Nimbus Sans L", sans-serif; } input[type=submit] { font-family: MB Khursheed, "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, "Nimbus Sans L", sans-serif; } pre { font-family: MB Khursheed, "Courier 10 Pitch", Courier, monospace; } code { font-family: MB Khursheed, Monaco, Consolas, "Andale Mono", "DejaVu Sans Mono", monospace; } /* =Structure -------------------------------------------------------------- */ /* The main theme structure */ #access .menu-header, div.menu, #colophon, #branding, #main, #wrapper { margin: 0 auto; width: 940px; } #wrapper { background: #fff; margin-top: 20px; padding: 0 20px; } /* Structure the footer area */ #footer-widget-area { overflow: hidden; } #footer-widget-area .widget-area { float: left; margin-right: 20px; width: 220px; } #footer-widget-area #fourth { margin-right: 0; } #site-info { float: left; font-size: 14px; font-weight: bold; width: 700px; } #site-generator { float: right; width: 220px; } /* =Global Elements -------------------------------------------------------------- */ /* Main global 'theme' and typographic styles */ body { background: #f1f1f1; } body, input, textarea { color: #666; font-size: 12px; line-height: 18px; } hr { background-color: #e7e7e7; border: 0; clear: both; height: 1px; margin-bottom: 18px; } /* Text elements */ p { margin-bottom: 18px; text-align:justify; } ul { list-style: square; margin: 0 0 18px 1.5em; } ol { list-style: decimal; margin: 0 0 18px 1.5em; } ol ol { list-style: upper-alpha; } ol ol ol { list-style: lower-roman; } ol ol ol ol { list-style: lower-alpha; } ul ul, ol ol, ul ol, ol ul { margin-bottom: 0; } dl { margin: 0 0 24px 0; } dt { font-weight: bold; } dd { margin-bottom: 18px; } strong { font-weight: bold; } cite, em, i { font-style: italic; } big { font-size: 131.25%; } ins { background: #ffc; text-decoration: none; } blockquote { font-style: italic; padding: 0 3em; } blockquote cite, blockquote em, blockquote i { font-style: normal; } pre { background: #f7f7f7; color: #222; line-height: 18px; margin-bottom: 18px; overflow: auto; padding: 1.5em; } abbr, acronym { border-bottom: 1px dotted #666; cursor: help; } sup, sub { height: 0; line-height: 1; position: relative; vertical-align: baseline; } sup { bottom: 1ex; } sub { top: .5ex; } input[type="text"], textarea { background: #f9f9f9; border: 1px solid #ccc; box-shadow: inset 1px 1px 1px rgba(0,0,0,0.1); -moz-box-shadow: inset 1px 1px 1px rgba(0,0,0,0.1); -webkit-box-shadow: inset 1px 1px 1px rgba(0,0,0,0.1); padding: 2px; } a:link { color: #0066cc; } a:visited { color: #743399; } a:active, a:hover { color: #ff4b33; } /* Text meant only for screen readers */ .screen-reader-text { position: absolute; left: -9000px; } /* =Header -------------------------------------------------------------- */ #header { padding: 30px 0 0 0; } #site-title { float: left; font-size: 30px; line-height: 36px; margin: 0 0 18px 0; width: 700px; } #site-title a { color: #000; font-weight: bold; text-decoration: none; } #site-description { clear: right; float: right; font-style: italic; margin: 15px 0 18px 0; width: 220px; } /* This is the custom header image */ #branding img { border-top: 4px solid #000; border-bottom: 1px solid #000; display: block; float: left; } /* =Menu -------------------------------------------------------------- */ #access { background: #000; display: block; float: left; margin: 0 auto; width: 940px; } #access .menu-header, div.menu { font-size: 13px; margin-left: 12px; width: 928px; } #access .menu-header ul, div.menu ul { list-style: none; margin: 0; } #access .menu-header li, div.menu li { float: left; position: relative; } #access a { color: #aaa; display: block; line-height: 38px; padding: 0 10px; text-decoration: none; } #access ul ul { box-shadow: 0px 3px 3px rgba(0,0,0,0.2); -moz-box-shadow: 0px 3px 3px rgba(0,0,0,0.2); -webkit-box-shadow: 0px 3px 3px rgba(0,0,0,0.2); display: none; position: absolute; top: 38px; left: 0; float: left; width: 180px; z-index: 99999; } #access ul ul li { min-width: 180px; } #access ul ul ul { left: 100%; top: 0; } #access ul ul a { background: #333; line-height: 1em; padding: 10px; width: 160px; height: auto; } #access li:hover > a, #access ul ul :hover > a { background: #333; color: #fff; } #access ul li:hover > ul { display: block; } #access ul li.current_page_item > a, #access ul li.current-menu-ancestor > a, #access ul li.current-menu-item > a, #access ul li.current-menu-parent > a { color: #fff; } * html #access ul li.current_page_item a, * html #access ul li.current-menu-ancestor a, * html #access ul li.current-menu-item a, * html #access ul li.current-menu-parent a, * html #access ul li a:hover { color: #fff; } /* =Content -------------------------------------------------------------- */ #main { clear: both; overflow: hidden; padding: 40px 0 0 0; } #content { margin-bottom: 36px; } #content, #content input, #content textarea { color: #333; font-size: 16px; line-height: 24px; } #content p, #content ul, #content ol, #content dd, #content pre, #content hr { margin-bottom: 24px; } #content ul ul, #content ol ol, #content ul ol, #content ol ul { margin-bottom: 0; } #content pre, #content kbd, #content tt, #content var { font-size: 15px; line-height: 21px; } #content code { font-size: 13px; } #content dt, #content th { color: #000; } #content h1, #content h2, #content h3, #content h4, #content h5, #content h6 { color: #000; line-height: 1.5em; margin: 0 0 20px 0; } #content table { border: 1px solid #e7e7e7; margin: 0 -1px 24px 0; text-align: left; width: 100%; } #content tr th, #content thead th { color: #888; font-size: 12px; font-weight: bold; line-height: 18px; padding: 9px 24px; } #content tr td { border-top: 1px solid #e7e7e7; padding: 6px 24px; } #content tr.odd td { background: #f2f7fc; } .hentry { margin: 0 0 48px 0; } .home .sticky { background: #f2f7fc; border-top: 4px solid #000; margin-left: -20px; margin-right: -20px; padding: 18px 20px; } .single .hentry { margin: 0 0 36px 0; } .page-title { color: #000; font-size: 14px; font-weight: bold; margin: 0 0 36px 0; } .page-title span { color: #333; font-size: 16px; font-style: italic; font-weight: normal; } .page-title a:link, .page-title a:visited { color: #888; text-decoration: none; } .page-title a:active, .page-title a:hover { color: #ff4b33; } #content .entry-title { color: #000; font-size: 21px; font-weight: bold; line-height: 1.3em; margin-bottom: 0; } .entry-title a:link, .entry-title a:visited { color: #000; text-decoration: none; } .entry-title a:active, .entry-title a:hover { color: #ff4b33; } .entry-meta { color: #888; font-size: 12px; } .entry-meta abbr, .entry-utility abbr { border: none; } .entry-meta abbr:hover, .entry-utility abbr:hover { border-bottom: 1px dotted #666; } .entry-content, .entry-summary { clear: both; padding: 12px 0 0 0; } #content .entry-summary p:last-child { margin-bottom: 12px; } .entry-content fieldset { border: 1px solid #e7e7e7; margin: 0 0 24px 0; padding: 24px; } .entry-content fieldset legend { background: #fff; color: #000; font-weight: bold; padding: 0 24px; } .entry-content input { margin: 0 0 24px 0; } .entry-content input.file, .entry-content input.button { margin-right: 24px; } .entry-content label { color: #888; font-size: 12px; } .entry-content select { margin: 0 0 24px 0; } .entry-content sup, .entry-content sub { font-size: 10px; } .entry-content blockquote.left { float: left; margin-left: 0; margin-right: 24px; text-align: right; width: 33%; } .entry-content blockquote.right { float: right; margin-left: 24px; margin-right: 0; text-align: left; width: 33%; } .page-link { clear: both; color: #000; font-weight: bold; margin: 0 0 22px 0; word-spacing: 0.5em; } .page-link a:link, .page-link a:visited { background: #f1f1f1; color: #333; font-weight: normal; padding: 0.5em 0.75em; text-decoration: none; } .home .sticky .page-link a { background: #d9e8f7; } .page-link a:active, .page-link a:hover { color: #ff4b33; } body.page .edit-link { clear: both; display: block; } #entry-author-info { background: #f2f7fc; border-top: 4px solid #000; clear: both; font-size: 14px; line-height: 20px; margin: 24px 0; overflow: hidden; padding: 18px 20px; } #entry-author-info #author-avatar { background: #fff; border: 1px solid #e7e7e7; float: left; height: 60px; margin: 0 -104px 0 0; padding: 11px; } #entry-author-info #author-description { float: left; margin: 0 0 0 104px; } #entry-author-info h2 { color: #000; font-size: 100%; font-weight: bold; margin-bottom: 0; } .entry-utility { clear: both; color: #888; font-size: 12px; line-height: 18px; } .entry-meta a, .entry-utility a { color: #888; } .entry-meta a:hover, .entry-utility a:hover { color: #ff4b33; } #content .video-player { padding: 0; } /* =Asides -------------------------------------------------------------- */ .home #content .format-aside p, .home #content .category-asides p { font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px; margin-top: 0; } .home .hentry.format-aside, .home .hentry.category-asides { padding: 0; } .home #content .format-aside .entry-content, .home #content .category-asides .entry-content { padding-top: 0; } /* =Gallery listing -------------------------------------------------------------- */ .format-gallery .size-thumbnail img, .category-gallery .size-thumbnail img { border: 10px solid #f1f1f1; margin-bottom: 0; } .format-gallery .gallery-thumb, .category-gallery .gallery-thumb { float: left; margin-right: 20px; margin-top: -4px; } .home #content .format-gallery .entry-utility, .home #content .category-gallery .entry-utility { padding-top: 4px; } /* =Attachment pages -------------------------------------------------------------- */ .attachment .entry-content .entry-caption { font-size: 140%; margin-top: 24px; } .attachment .entry-content .nav-previous a:before { content: '\21900a0'; } .attachment .entry-content .nav-next a:after { content: '0a0\2192'; } /* =Images -------------------------------------------------------------- */ /* Resize images to fit the main content area. - Applies only to images uploaded via WordPress by targeting size-* classes. - Other images will be left alone. Use "size-auto" class to apply to other images. */ img.size-auto, img.size-full, img.size-large, img.size-medium, .attachment img { max-width: 100%; /* When images are too wide for containing element, force them to fit. */ height: auto; /* Override height to match resized width for correct aspect ratio. */ } .alignleft, img.alignleft { display: inline; float: left; margin-right: 24px; margin-top: 4px; } .alignright, img.alignright { display: inline; float: right; margin-left: 24px; margin-top: 4px; } .aligncenter, img.aligncenter { clear: both; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto; } img.alignleft, img.alignright, img.aligncenter { margin-bottom: 12px; } .wp-caption { background: #f1f1f1; line-height: 18px; margin-bottom: 20px; max-width: 632px !important; /* prevent too-wide images from breaking layout */ padding: 4px; text-align: center; } .wp-caption img { margin: 5px 5px 0; } .wp-caption p.wp-caption-text { color: #888; font-size: 12px; margin: 5px; } .wp-smiley { margin: 0; } .gallery { margin: 0 auto 18px; } .gallery .gallery-item { float: left; margin-top: 0; text-align: center; width: 33%; } .gallery-columns-2 .gallery-item { width: 50%; } .gallery-columns-4 .gallery-item { width: 25%; } .gallery img { border: 2px solid #cfcfcf; } .gallery-columns-2 .attachment-medium { max-width: 92%; height: auto; } .gallery-columns-4 .attachment-thumbnail { max-width: 84%; height: auto; } .gallery .gallery-caption { color: #888; font-size: 12px; margin: 0 0 12px; } .gallery dl { margin: 0; } .gallery img { border: 10px solid #f1f1f1; } .gallery br+br { display: none; } #content .attachment img {/* single attachment images should be centered */ display: block; margin: 0 auto; } /* =Navigation -------------------------------------------------------------- */ .navigation { color: #888; font-size: 12px; line-height: 18px; overflow: hidden; } .navigation a:link, .navigation a:visited { color: #888; text-decoration: none; } .navigation a:active, .navigation a:hover { color: #ff4b33; } .nav-previous { float: left; width: 50%; } .nav-next { float: right; text-align: right; width: 50%; } #nav-above { margin: 0 0 18px 0; } #nav-above { display: none; } .paged #nav-above, .single #nav-above { display: block; } #nav-below { margin: -18px 0 0 0; } /* =Comments -------------------------------------------------------------- */ #comments { clear: both; } #comments .navigation { padding: 0 0 18px 0; } h3#comments-title, h3#reply-title { color: #000; font-size: 20px; font-weight: bold; margin-bottom: 0; } h3#comments-title { padding: 24px 0; } .commentlist { list-style: none; margin: 0; } .commentlist li.comment { border-bottom: 1px solid #e7e7e7; line-height: 24px; margin: 0 0 24px 0; padding: 0 0 0 56px; position: relative; } .commentlist li:last-child { border-bottom: none; margin-bottom: 0; } #comments .comment-body ul, #comments .comment-body ol { margin-bottom: 18px; } #comments .comment-body p:last-child { margin-bottom: 6px; } #comments .comment-body blockquote p:last-child { margin-bottom: 24px; } .commentlist ol { list-style: decimal; } .commentlist .avatar { position: absolute; top: 4px; left: 0; } .comment-author { } .comment-author cite { color: #000; font-style: normal; font-weight: bold; } .comment-author .says { font-style: italic; } .comment-meta { font-size: 12px; margin: 0 0 18px 0; } .comment-meta a:link, .comment-meta a:visited { color: #888; text-decoration: none; } .comment-meta a:active, .comment-meta a:hover { color: #ff4b33; } .commentlist .even { } .commentlist .bypostauthor { } .reply { font-size: 12px; padding: 0 0 24px 0; } .reply a, a.comment-edit-link { color: #888; } .reply a:hover, a.comment-edit-link:hover { color: #ff4b33; } .commentlist .children { list-style: none; margin: 0; } .commentlist .children li { border: none; margin: 0; } .nopassword, .nocomments { display: none; } #comments .pingback { border-bottom: 1px solid #e7e7e7; margin-bottom: 18px; padding-bottom: 18px; } .commentlist li.comment+li.pingback { margin-top: -6px; } #comments .pingback p { color: #888; display: block; font-size: 12px; line-height: 18px; margin: 0; } #comments .pingback .url { font-size: 13px; font-style: italic; } /* Comments form */ input[type=submit] { color: #333; } #respond { border-top: 1px solid #e7e7e7; margin: 24px 0; overflow: hidden; position: relative; } #respond p { margin: 0; } #respond .comment-notes { margin-bottom: 1em; } .form-allowed-tags { line-height: 1em; } .children #respond { margin: 0 48px 0 0; } h3#reply-title { margin: 18px 0; } #comments-list #respond { margin: 0 0 18px 0; } #comments-list ul #respond { margin: 0; } #cancel-comment-reply-link { font-size: 12px; font-weight: normal; line-height: 18px; } #respond .required { color: #ff4b33; font-weight: bold; } #respond label { color: #888; font-size: 12px; } #respond input { margin: 0 0 9px; width: 98%; } #respond textarea { width: 98%; } #respond .form-allowed-tags { color: #888; font-size: 12px; line-height: 18px; } #respond .form-allowed-tags code { font-size: 11px; } #respond .form-submit { margin: 12px 0; } #respond .form-submit input { font-size: 14px; width: auto; } /* =Widget Areas -------------------------------------------------------------- */ .widget-area ul { list-style: none; margin-left: 0; } .widget-area ul ul { list-style: square; margin-left: 1.3em; } .widget-area select { max-width: 100%; } .widget_search #s {/* This keeps the search inputs in line */ width: 60%; } .widget_search label { display: none; } .widget-container { margin: 0 0 18px 0; } .widget-title { color: #222; font-weight: bold; } .widget-area a:link, .widget-area a:visited { text-decoration: none; } .widget-area a:active, .widget-area a:hover { text-decoration: underline; } .widget-area .entry-meta { font-size: 11px; } #wp_tag_cloud div { line-height: 1.6em; } #wp-calendar { width: 100%; } #wp-calendar caption { color: #222; font-size: 14px; font-weight: bold; padding-bottom: 4px; text-align: left; } #wp-calendar thead { font-size: 11px; } #wp-calendar thead th { } #wp-calendar tbody { color: #aaa; } #wp-calendar tbody td { background: #f5f5f5; border: 1px solid #fff; padding: 3px 0 2px; text-align: center; } #wp-calendar tbody .pad { background: none; } #wp-calendar tfoot #next { text-align: right; } .widget_rss a.rsswidget { color: #000; } .widget_rss a.rsswidget:hover { color: #ff4b33; } .widget_rss .widget-title img { width: 11px; height: 11px; } /* Main sidebars */ #main .widget-area ul { margin-left: 0; padding: 0 20px 0 0; } #main .widget-area ul ul { border: none; margin-left: 1.3em; padding: 0; } #primary { } #secondary { } /* Footer widget areas */ #footer-widget-area { } /* =Footer -------------------------------------------------------------- */ #footer { margin-bottom: 20px; } #colophon { border-top: 4px solid #000; margin-top: -4px; overflow: hidden; padding: 18px 0; } #site-info { font-weight: bold; } #site-info a { color: #000; text-decoration: none; } #site-generator { font-style: italic; position: relative; } #site-generator a { background: url(images/wordpress.png) center left no-repeat; color: #666; display: inline-block; line-height: 16px; padding-left: 20px; text-decoration: none; } #site-generator a:hover { text-decoration: underline; } img#wpstats { display: block; margin: 0 auto 10px; } /* =Mobile Safari ( iPad, iPhone and iPod Touch ) -------------------------------------------------------------- */ pre { -webkit-text-size-adjust: 140%; } code { -webkit-text-size-adjust: 160%; } #access, .entry-meta, .entry-utility, .navigation, .widget-area { -webkit-text-size-adjust: 120%; } #site-description { -webkit-text-size-adjust: none; } /* =Print Style -------------------------------------------------------------- */ @media print { body { background: none !important; } #wrapper { clear: both !important; display: block !important; float: none !important; position: relative !important; } #header { border-bottom: 2pt solid #000; padding-bottom: 18pt; } #colophon { border-top: 2pt solid #000; } #site-title, #site-description { float: none; line-height: 1.4em; margin: 0; padding: 0; } #site-title { font-size: 13pt; } .entry-content { font-size: 14pt; line-height: 1.6em; } .entry-title { font-size: 21pt; } #access, #branding img, #respond, .comment-edit-link, .edit-link, .navigation, .page-link, .widget-area { display: none !important; } #container, #header, #footer { margin: 0; width: 100%; } #content, .one-column #content { margin: 24pt 0 0; width: 100%; } .wp-caption p { font-size: 11pt; } #site-info, #site-generator { float: none; width: auto; } #colophon { width: auto; } img#wpstats { display: none; } #site-generator a { margin: 0; padding: 0; } #entry-author-info { border: 1px solid #e7e7e7; } #main { display: inline; } .home .sticky { border: none; } } /* Theme Name: Twenty Ten */ /* RTL Basics */ body { direction:rtl; unicode-bidi:embed; } /* LAYOUT: Two-Column (Right) DESCRIPTION: Two-column fixed layout with one sidebar right of content */ #container { float: right; margin: 0 0 0 -240px; } #content { margin: 0 20px 36px 280px; } #primary, #secondary { float: left; } #secondary { clear: left; } /* =Fonts -------------------------------------------------------------- */ body, input, textarea, .page-title span, .pingback a.url, h3#comments-title, h3#reply-title, #access .menu, #access div.menu ul, #cancel-comment-reply-link, .form-allowed-tags, #site-info, #site-title, #wp-calendar, .comment-meta, .comment-body tr th, .comment-body thead th, .entry-content label, .entry-content tr th, .entry-content thead th, .entry-meta, .entry-title, .entry-utility, #respond label, .navigation, .page-title, .pingback p, .reply, .widget-title, input[type=submit] { font-family: MB Khursheed, Arial, Tahoma, sans-serif; } /* =Structure -------------------------------------------------------------- */ /* The main theme structure */ #footer-widget-area .widget-area { float: right; margin-left: 20px; margin-right: 0; } #footer-widget-area #fourth { margin-left: 0; } #site-info { float: right; } #site-generator { float: left; } /* =Global Elements -------------------------------------------------------------- */ /* Text elements */ ul, ol { margin: 0 1.5em 18px 0; } blockquote { font-style: normal; } /* Text meant only for screen readers */ .screen-reader-text { left: auto; text-indent:-9000px; overflow:hidden; } /* =Header -------------------------------------------------------------- */ #site-title { float: right; } #site-description { clear: left; float: left; font-style: normal; } #branding img { float: right; } /* =Menu -------------------------------------------------------------- */ #access { float:right; } #access .menu-header, div.menu { margin-right: 12px; margin-left: 0; } #access .menu-header li, div.menu li{ float:right; } #access ul ul { left:auto; right:0; float:right; } #access ul ul ul { left:auto; right:100%; } /* =Content -------------------------------------------------------------- */ #content table { text-align: right; margin: 0 0 24px -1px; } .page-title span { font-style:normal; } .entry-title, .entry-meta { clear: right; float: right; margin-left: 68px; margin-right: 0; } .entry-content input.file, .entry-content input.button { margin-left: 24px; margin-right:0; } .entry-content blockquote.left { float: right; margin-right: 0; margin-left: 24px; text-align: left; } .entry-content blockquote.right { float: left; margin-right: 24px; margin-left: 0; text-align: right; } #entry-author-info #author-avatar { float: right; margin: 0 0 0 -104px; } #entry-author-info #author-description { float: right; margin: 0 104px 0 0; } /* Gallery listing -------------------------------------------------------------- */ .category-gallery .gallery-thumb { float: right; margin-left:20px; margin-right:0; } /* Images -------------------------------------------------------------- */ #content .gallery .gallery-caption { margin-right: 0; } #content .gallery .gallery-item { float: right; } /* =Navigation -------------------------------------------------------------- */ .nav-previous { float: right; } .nav-next { float: left; text-align:left; } /* =Comments -------------------------------------------------------------- */ .commentlist li.comment { padding: 0 56px 0 0; } .commentlist .avatar { right: 0; left: auto; } .comment-author .says, #comments .pingback .url { font-style: normal; } /* Comments form */ .children #respond { margin: 0 0 0 48px; } /* =Widget Areas -------------------------------------------------------------- */ .widget-area ul { margin-right: 0; } .widget-area ul ul { margin-right: 1.3em; margin-left: 0; } #wp-calendar caption { text-align: right; } #wp-calendar tfoot #next { text-align: left; } /* Main sidebars */ #main .widget-area ul { margin-right: 0; padding: 0 0 0 20px; } #main .widget-area ul ul { margin-right: 1.3em; margin-left: 0; } /* =Footer -------------------------------------------------------------- */ #site-generator { font-style:normal; } #site-generator a { background-position: right center; padding-right: 20px; padding-left: 0; } .wordpress-hit-counter {direction:ltr;}
  • هڪ ڏينهن اسلاميه ڪاليج سکر جي اسٽاف روم ۾ ويٺي ويٺي سائين امير گل ڪٽوهر چيو ته اخبارن ۾ ڪالم ته ڏاڍا سٺا ٿا اچن پر ڪجھ عرصي کانپوءِ انهن جو نالو نشان نٿو ملي. پڇيومانس ته انٽرنيٽ تي به نٿا ملن . چيائين اتي به وڌ ۾ وڌ هفتي کان پراڻا نٿا ملن. بس اها ڳاله هئي هي بلاگ ٺاهڻ جي. _____ دعاگو : احمد علي مڱريو Website: ahmed.mangrio.com Email: ahmed@mangrio.com
  • صفحا

  • آرڪائوز

  • تازا ليک

  • تازا رايا

    وساريان نه وسرن (5) ڊي سي هاءِ… تي Mohammad Khan Sial
    ڪاوش هائيڊ پارڪ تي heman kumar
    سنڌي ٻولي قومي ٻولي ڇو نه؟ ليک… تي jamila abbassi
    سنڌي ٻولي قومي ٻولي ڇو نه؟ ليک… تي سنڌي ٻولي قومي ٻولي…
    تازي بجيٽ ۽ پسماندگي جي ڏانوڻن… تي Rehman Memon
    هر ڳالهه جي هڪڙي موسم آهي! ليک… تي Munwar ali
    ڏاکڻي پنجاب ۾ دهشتگردن خلاف ام… تي ALLAHDINO BABBAR
    This blog is no more upda… تي Dr Sameena Afghan
    تبديلي ئي آپشن هجڻ گهرجي! ليکڪ… تي Dr Sameena Afghan
    سنڌ مان هندو آبادي جي لڏ پلاڻ… تي Qasim Ali shah
    ايف-آءِ-آر ڪٿي داخل ڪرائجي؟ لي… تي Sunita
    سال 1954 کان وٺي… ليکڪ :… تي Abrar Ali Katpar
    چڪر ڇاهي؟ ليکڪ : ڊاڪٽر ايوب… تي Bilal jan
    چڪر ڇاهي؟ ليکڪ : ڊاڪٽر ايوب… تي Bilal jan
    سنڌ ۾ ايڏي پير پرستي ڇو… تي muntazer soomro
  • بلاگ ڏٺو ويو

    • 20,403 دفعا

جمهوريت تي ڪاراڻ ليکڪ : سعديه جاويد

سعديه جاويد

سعديه جاويد

ـ5 جولاءِ 197ع واري رات پاڪستان جي عوام لاءِ نهايت ئي انڌيري ۽ ڀيانڪ هئي، جنهن رات ملڪ جي پهرين چونڊيل حڪومت کي ختم ڪري جمهوريت جي ٻيڙي ٻوڙي وئي. جيتوڻيڪ ان کان اڳم به پاڪستان جي عوام جمهوريت تي راتاها هڻندي ڏٺا آهن. پر هي رات انڪري ڀيانڪ هئي جو ان رات جي انڌيري ۾ ملڪ جي پهرين چونڊيل حڪومت کي ختم ڪري ملڪ جي هردلعزيز اڳواڻ ذوالفقار علي ڀٽو کي گرفتار ڪيو ويو، شهيد کي گرفتار ڪندڙ ۽ بعد ۾ کيس شهيد ڪرائيندڙ آمر جنرل ضياءُ الحق ملڪ تي 11 سال آمريت مڙهي. ٿيڻ ته ائين کپندو هو ته عوام ان مهل سراپا احتاج ٿي وڃي ها ۽ هڪ آمر کي ڳلي مان جھلي اقتدار مان هٽائي ها پر ڇاڪاڻ ته اسان 11 سالن آمريت برداشت ڪيو  ان جي سزا اها ملي رهي آهي ته اڄ به آمريت جي فيصلن کي ڀوڳي رهيا آهيون. اڄ آمريڪي پرڏيهي وزير هيلري ڪلنٽن چوي ٿي ته 1980ع واري ڏهاڪي ۾ آمريڪي غلط پاليسين سبب اڄ پاڪستان جون حالتون خراب آهن. خودڪش ڌماڪا هجن يا ان جي مقابلي ۾ ڊرون حملا اهي سڀ آمريت جي سوچ جو ردعمل آهن.

پاڪستان پيپلز پارٽي گذريل 32 سالن کان هر سال 5 جولاءِ کي ڪارو ڏينهن ڪري ملهائيندي آهي. جمهوريت پسند عوام پاڪستان پيپلز پارٽي جي پليٽ فارم تي گڏ ٿي آمريت خلاف آواز بلند ڪندو آهي.

هم اهل قلم ڪي يه ريت پراني هي،

هاٿون مين قلم رکنا يا هاٿ قلم رکنا.

5 جولاءِ 1977ع وارو سانحو جيڪڏهن ڏسجي ته اصل ۾ اهو پاڪستان پيپلز پارٽيءَ جي خلاف نه هو. بلڪه ملڪ جي خلاف گهري سازش هو. پيپلز پارٽيءَ کي عوام هر ڀيري ووٽ ڏئي اهو حق ڏنو آهي ته سندس حڪمران اهائي آهي. اها ڌار ڳالهه آهي. ڪڏهن آءِ جي آءِ ته وري ڪڏهن نيشنل الائنس جهڙا جمهوريت دشمن اتحاد ٺاهي پيپلز پارٽيءَ جو رستو روڪيو ويو. سمورين رڪاوٽن جي باوجود پاڪستان پيپلز پارٽي ته اڄ به اقتدار ۾ آهي. دراصل 5 جولاءِ جهڙا سانحا ملڪ خلاف گهري سازش جو حصو آهن. جيڪڏهن پاڪستان پيپلز پارٽي جي پهرين حڪومت کي ختم نه ڪيو ويو هجي ها ته اڄ پاڪستان، چين، جاپان وانگر اقتصادي طور مستحڪم ملڪ هجي ها. اڄ جمهوريت کي ٽي ڏهاڪا گذرڻ سبب جمهوريت مضبوط ۽ غيرجمهوري قوتون ڪمزور هجن ها. پاڪستان جو نالو ايشيا ٽائيگر طور ورتو وڃي ها. مان ته اهو ٿي سمجهان ته جيڪڏهن پاڪستان مضبوط هجي ها ته نه روس کي افغانستان تي حملو ڪرڻ جي همت ٿئي ها ۽ نه اڄ دنيا ۾ واحد سپر پاور هجڻ ڪري دنيا غيرمتوازن هجي ها. ملڪ ۾ بنيادپرستيءَ جو بت هجي ها نه انتهاپسنديءَ جو ”ازڌا“ نه بجلي مهانگي هجي ها ۽ نه ئي وري پيٽرول، نه آءِ ڊي پيز جا گهوٽالا هجن ها نه ئي وري فوجي آپريشن جا مسئلا. انڪري مان سمجهان ٿي ته 5 جولاءِ تي عوامي حڪومت کي ختم ڪرڻ وارا ڪردار دراصل ملڪ دشمن ٽولو آهن. جن مان جيڪي هن ملڪ جي جند ڇڏي چڪا آهن انهن پاران ڪيل سازش کي بي نقاب ڪيو وڃي ۽ جيڪي زنده آهن، انهن خلاف ايڪشن کڻي انهن کي سخت سزا ڏني وڃي. ڇاڪاڻ ته انهن جي ڪري سڄي قوم ڀوڳي رهي آهي.

شهيد ذوالفقار علي ڀٽو جي پرڏيهي پاليسي اهڙي هئي جو آمريڪا سميت يورپ ڌڏي ويو هو. هن اسلامي سربراهي ڪانفرنس لاهور ۾ سڏائي عرب ملڪن جي سربراهن کي تيل جي طاقت کان آگاهه ڪيو. اسلامي ملڪن جو علحيده بلاڪ جوڙي آمريڪا ۽ ان وقت جي سوويت يونين کي چئلينج ڪيو ته اهي ملسمان ملڪن جي مدد ۽ حمايت کانسواءِ ڪجھه به ناهن. هو ڪيترا به ٽينڪ ۽ اينٽي ٽينڪ ٺاهن، بڪتربند ٺاهن پر انهن کي هلائڻ لاءِ پيٽرول مسلمان ملڪ فراهم ڪن ٿا. جيڪو هو پاڻي جي قيمت ۾ حاصل ڪن ٿا. هن ملڪ جي دفاع کي ناقابل شڪست بنائڻ لاءِ ائٽم بم جو بنياد وڌو. هيڏو سارو هندستان شهيد ذوالفقار علي ڀٽو جي اعليٰ عزم کان ڊڄي ويو، جڏهن شهيد چيو ته”پاڪستاني قوم هڪ هزار سال گاهه کائي به ائٽم بم ٺاهيندو، هن پاڪستاني عوام کي طاقتور ڪيو، محنت مزدوري جي جدوجهد کي هڪ نئون رنگ ڏنو. لاڙڪاڻي ۾ هڪ کليل ڪچهري دوران هڪ شخص کيس بار بار شڪايت ڪري رهيو هو پر کيس موقعو نه پئي مليو. انهي اڳم ۾ جو کليل ڪچهري جو وقت ختم ٿئي، متاثر شخص وزيراعظم جي قميص کي پڪڙي ورتو  ۽ سندس ڌيان حاصل ڪرڻ کانپوءِ چيو ته ضلعي جو ايس پي کين ملاقات لاءِ وقت نه ٿو ڏئي، شهيد سندس قميص پڪڙڻ تي ناراض نه ٿيو بلڪه کلندي وراڻيو ته ” ڪمال آهي“ تون  وزيراعظم جو گريبان پڪڙي سگهين ٿو ۽ هڪ پوليس آفيسر توکان ڏاڍو آهي. وڃ وڃي سندس آفيس ۾ ويهي رهه ڏسان ٿو ڪيئن توکي وقت نٿو ملي“ اهڙا کوڙ واقعا آهن. جن ۾ شهيد عوامي رابطن جا نوان ريڪارڊ قائم ڪيا، هو عوام لاءِ عوام منجهان هو، هو عوام کي ڏسي وزيراعظم جو پروٽوڪول وساري جھوپڙين، ڪچن گھرن ۾ پهچي ويندو هو، اهوئي سبب آهي ته عوام کيس اڄ ڏينهن تائين وساري نه سگھيو آهي.

5 جولاءِ 1977ع جي ڪاراڻ ايتري ته گھري آهي جيڪو ان کي ڪيترو به وائکو ڪجي اهو گھٽ آهي. انهي سانحي ۾ ملوث شخصيتون اڄ به دنيا ۾ ايترو ته بدنام ٿي چڪيون آهن جو هاڻوڪي حالتن جي ذميواري به انهن تي وجھي رهيا آهن. ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته هاڻي جڏهن شهيد ذوالفقارعلي ڀٽو جي پيپلز پارٽي جي حڪومت آهي ته حڪومت جو اهو فرض آهي ته انهي سازش جي ڪردارن کي وائکو ڪري.

پ پ ۽ اڄ جون سياسي حالتون ليکڪ : سعديه جاويد

اسين ”هزار سال تائين جنگ وڙهنداسين، بغاوت جي جنگ وڙهنداسين، پنهنجي بچاءَ لاءِ وڙهنداسين، پنهنجي وقار لاءِ وڙهنداسين. اسين زندگيءَ کي زندهه رکڻ وارا ماڻهو آهيون. اسين اهو هرگز نه ٿا چاهيون ته اسانجو نالو نشان مٽايو وڃي. اسان پنهنجي وقار خاطر وڙهڻ جو فيصلو ڪيو آهي. اسان پنهنجي پاڪستان خاطر وڙهڻ جو فيصلو ڪيو آهي. هي اهي تاريخي لفظ آهن جيڪي پاڪستان پيپلز پارٽيءَ جي باني چيئرمين شهيد ذوالفقار علي ڀٽو 22 سيپٽمبر 1965ع تي سلامتي ڪائونسل ۾ پاڪستان ۽ هندستان وچ ۾ جنگ بندي واري مسئلي تي خطاب ۾ چيا هئا. شهيد جا اهي لفظ 44 سالن کان پاڪستاني عوام کي طاقت مهيا ڪري رهيا آهن. هي لفظ مون کي اڄ انڪري ياد اچي رهيا آهن ته جڏهن ملڪ جون سياسي ۽ اقتصادي حالتون بار بار آمريتين جي اچڻ سبب ايتريون خراب ٿي چڪيون آهن جو تجزيا ڪندڙ ملڪي حالتن کي خدانخواسته 1965ع جهڙين حالتن سان ڀيٽ ڪن ٿا. غير ملڪي ادارا اسانجي ملڪ جي ٽٽڻ جون اڳڪٿيون ڪن ٿا. اترين علائقن جي سرحدن تي انتهاپسند ڪارروائيون ڪري رهيا آهن. امريڪي جهاز ڊرون حملا ڪري پاڪستان جي شهرين جو خون وهائين ٿا. بلوچستان ۾ گذريل حڪومت پاران شروع ڪيل آپريشن پنهنجي سمورين تلخ حقيقين باوجود اڃا تائين پڄاڻيءَ تي نه پهتو آهي. هر ڀيري پ پ پ جي حڪومتن کي غير مستحڪم بنائڻ واريون غير جمهوري قوتون هڪ ڀيرو ٻيهر آزاد عدليه ۽ ميثاق جمهوريت جي غلط تشريح ڪري گڏ ٿي رهيون آهن. اقتصادي صورتحال سبب اسٽيٽ بئنڪ وياج جي شرح 15 سيڪڙو کان گهٽائڻ لاءِ تيار ڪانهي. اسٽاڪ ايڪسچينج جو ڪاروبار لڳاتار لاٿ طرف هلي رهيو آهي اهڙي صورتحال ۾ پاڪستان ۾ پيپلز پارٽيءَ جي ڪجهه ناعاقبت انديشن سياسي اڳواڻن جن ۾ وزير سڳورن جو پڻ چڱو خاصو تعداد موجود آهي. انهن اهو بحث شروع ڪري ڇڏيو آهي ته ”هاڻي ڀٽو ڀٽو گهڻو ٿيو. پارٽي هاڻي سائنسي بنيادن تي سوچي ۽ ڳڙهي خدابخش بدران پارٽي جديد سائنس کي پنهنجو سياسي قبلو بڻائي گذريل هفتي پيپلز پارٽيءَ جي هڪ ڪارڪن کي مون ڏاڍو غمگين ڏٺو. مون جڏهن کانئس ان جي افسردگي جو سبب پڇيو ته هن ٻڌايو ته هو گذريل ڏهاڙي پنهنجي ڪم سانگي ڪنهن صوبائي وزير وٽ ويو ۽ کيس ٻڌايو ته هو پيپلزپارٽيءَ جو جيالو ڪارڪن آهي جنهن تي مٿي ذڪر ڪيل صوبائي وزير  نه فقط کيس آفيس ۾ ڪا عزت نه ڏني بلڪه کيس جواب ڏنو ته هاڻي ڀٽو ڀٽو چئي هن جو وقت ضايع نه ڪيو. دنيا تبديل ٿي چڪي آهي. انڪري هو ڪنهن شخصيت جي سحر مان ٻاهر نڪري اچن. مون کي ڪارڪن ٻڌايو ته کيس صوبائي وزير جي ان موقف تي کيس نه فقط حيرت ٿي بلڪه سخت ڪاوڙ لڳي. پر هو اتي ڪجهه ڪري نه سگهيو. ان ڪارڪنن جو چوڻ هو ته هو ڳڙهي خدابخش ڀٽو وڃي شهيد بينظير ڀٽو کي ان وزير جي دانهن ڏيندو. پيپلز پارٽيءَ جي هڪ چڱي خاصي سنجيده ڌڙي اڄڪلهه ان موقف جي تبليغ شروع ڪري ڇڏي آهي. عوامي سطح تي ڀلي اهي پنهنجي راءِ ۾ اظهار ته ڪري سگهن ٿا پر خانگي محفلن، ڪچهرين ۾ اهڙي اچرج جوڳي موقف جو اظهار ڪيو پيو وڃي جيڪڏهن ملڪ جي سياسي تاريخ تي نظر وجهجي ته به سياسي دور بنيادي طور تي نظر ايندا. 1965ع کان اڳ واري سياسي دور کي پاڪستان جي اهڙي ابتدائي دور ۾ شمار ڪري سگهجي ٿو. جنهن ۾ عوامي سياست جو عمل دخل گهٽ جڏهن ته اسٽيبلشمينٽ ئي صدر ۽ وزيراعظم تبديل ڪندي  هئي هي اهو دور هو جڏهن پاڙيسري ملڪ هندستان اهي طعنا ڏيندو هو ته اتي ماڻهو اڃا ڪپڙا تبديل به نه ٿا ڪن ته پاڪستان ۾ وزيراعظم تبديل ٿي وڃي ٿو. ان کانپوءِ واري سياست کي ڪنهن حد تائين عوامي دور چئي سگهجي ٿو ۽ ان سياست جو وايو منڊل تبديل ڪندڙ شهيد ذوالفقار علي ڀٽو هو. هن سياست کي محلن ۽ ڊرائينگ روم مان ڪڍي بازارن، گهٽين ۽ هارين جي ٻنين ٻارن تائين آندو. اهو ئي سبب آهي ته اڄ چار ڏهاڪا گذرڻ جي باوجود ملڪ جي سياست جو مرڪز ذوالفقار علي ڀٽو آهي. سندس شهادت جي 30 سالن کانپوءِ به اڄ به يا ته ڀٽو کي ووٽ ملن ٿا يا ڀٽو مخالف قوتن کي. ملڪ ۾ عوامي جمهوريت جو نالو ذوالفقار علي ڀٽو آهي ته جمهوريت دشمن قوتون مختلف نالن سان ذوالفقار ڀٽو مخالف نظرئي تي قائم آهن. ملڪ ۾ اڄ تائين ٻه ئي قائد آهن جن کي ڪڏهن وساري نٿو سگهجي. هڪڙو قائداعظم محمد علي جناح جيڪو پاڪستان جو باني آهي جڏهن ته ٻيو شهيد ذوالفقار علي ڀٽو جيڪو تعمير پاڪستان جو باني آهي جيڪڏهن انهن ٻنهي جو ڪنهن ريڪارڊ ٽوڙيو آهي ته اها شهيد محترمه بينظير ڀٽو آهي. دنيا ۾ لوڪ گيت صدين کان ڳايا وڃن ٿا. شهيد ذوالفقار علي ڀٽو ۽ شهيد محترمه بينظير ڀٽو ملڪي تاريخ جا اهي اڳواڻ آهن جن کي لوڪ گيتن ۾ شامل ٿيڻ جو اعزاز حاصل آهي. سنڌ جو ڪوبه اهڙو شهر يا ڳوٺ ناهي جنهن ۾ شاديءَ دوران ”بينظير ڌيءَ ڀٽي جي ووٽن جي حقدار“ يا ”بجان تير بجان“ ته ڳايو ويندو هجي قائداعظم محمد علي جناح ته ملڪ جو باني هجڻ سبب ان خلاف ڪير به ڳالهائي نٿو سگهي پر ذوالفقار علي ڀٽو جي سياست جا حامي به ته مخالف به آهن. عوام سان نينهن جا جيڪي ناتا شهيد ذوالفقار علي ڀٽي ڳنڍيا. ان جي بيگم محترمه بيگم نصرت ڀٽو (الله تعاليءَ کيس صحت ڏئي)، ان جي اولاد شهيد محترمه بينظير ڀٽو، شهيد مير مرتضيٰ ڀٽو ۽ شهيد مير شاهنواز ڀٽو به پنهنجي جان ڏئي ان ناتي کي مضبوط ڪيو. اهڙي حالتن ۾ شهيد جي نالي کي پيپلز پارٽيءَ مان نيڪالي ڏيڻ واري نظرئي کي اسٽيبلشمينٽ جي ان سوچ جي عڪاسي ئي چئي سگهجي جو جنهن مطابق اسٽيبلشمينٽ جي شروع کان سازش رهي آهي ته پ پ کي اهي مائينس ڀٽو هر رعايت ۽ سهوليت ڏيڻ لاءِ تيار آهن پيپلز پارٽي کي ڀٽو جي نالي کان سواءِ هلائڻ وارا اهو چڱي طرح سوچن ته جڏهن اهي ماضيءَ ۾ غلطيون ڪندا هئا ته محترمه هڪ عوامي دورو ڪري اهي سڀ غلطيون ڌوئي ڇڏيندي هئي. هاڻي هرهڪ اڳواڻ کي پنهنجو ٻوٽو ٻارڻو آهي. شهيد محترمه بينظير ڀٽو ۽ شريڪ چيئرمين آصف علي زرداري خلاف اسٽيبلشمينٽ ايڏي ته پروپيگنڊا ڪئي جو خدانخواسته جيڪڏهن ڪنهن اولياء جي خلاف به اها پروپئگنڊا ٿئي ها ته ماڻهو ان کان متنفر ضرور ٿين ها. پر جس آهي ان عوام کي جنهن هر ڀيري شهيد محترمه کي پهريان کان وڌيڪ موٽ ڏئي اسٽيبلشمينٽ جي پروپيگنڊا کي سندس ئي چهري تي موٽائي هنيو. 18 آڪٽوبر 2008ع کان 27 ڊسمبر 2008ع تائين شهيد کي عوام طرفان جيڪا موٽ ملي اها اسٽيبلشمينٽ جي اک کولڻ لاءِ ڪافي هئي. پاڪستان پيپلز پارٽي تيستائين قائم رهندي جيستائين ان جو سياسي قبلو ڳڙهي خدابخش هوندو. پيپلز پارٽي شهيد ذوالفقار علي ڀٽو جي فڪر ۽ شهيد محترمه بينظير ڀٽو جي عمل کانسواءِ ڪجهه به ناهي. پيپلز پارٽي جيڪڏهن هڪ ڌرتي آهي ته انجو محور شهيد ڀٽو جو فڪر آهي ۽ سائنسي سوچ رکندڙ ڌڙو اهو چڱي طرح ڄاڻي ٿو ته ڌرتي جيڪڏهن محور کان هٽي ته قيامت ايندي. اهڙي طرح جيڪڏهن پ پ پنهنجي معمول کان هٽي ته پيپلز پارٽي ۽ (ق) ليگ ۾ ڪوبه فرق نه بچندو. پيپلز پارٽيءَ کي مائينس ڀٽو هلائڻ وارن جي ڀلي خواهش هجي پر ڪارڪن پنهنجي سياسي قبلو ڳڙهي خدابخش تبديل ڪرڻ لاءِ تيار ڪونهن. بلڪه اهي چڱن ڀلن اڳواڻن جو قبلو درست ڪري سگهن ٿا.