• </* Theme Name: Twenty Ten Theme URI: http://wordpress.org/ Description: The 2010 theme for WordPress is stylish, customizable, simple, and readable -- make it yours with a custom menu, header image, and background. Twenty Ten supports six widgetized areas (two in the sidebar, four in the footer) and featured images (thumbnails for gallery posts and custom header images for posts and pages). It includes stylesheets for print and the admin Visual Editor, special styles for posts in the "Asides" and "Gallery" categories, and has an optional one-column page template that removes the sidebar. Author: the WordPress team Version: 1.3 License: GNU General Public License License URI: license.txt Tags: black, blue, white, two-columns, fixed-width, custom-header, custom-background, threaded-comments, sticky-post, translation-ready, microformats, rtl-language-support, editor-style, custom-menu */ /* =Reset default browser CSS. Based on work by Eric Meyer: http://meyerweb.com/eric/tools/css/reset/index.html -------------------------------------------------------------- */ html, body, div, span, applet, object, iframe, h1, h2, h3, h4, h5, h6, p, blockquote, pre, a, abbr, acronym, address, big, cite, code, del, dfn, em, font, img, ins, kbd, q, s, samp, small, strike, strong, sub, sup, tt, var, b, u, i, center, dl, dt, dd, ol, ul, li, fieldset, form, label, legend, table, caption, tbody, tfoot, thead, tr, th, td { background: transparent; border: 0; margin: 0; padding: 0; vertical-align: baseline; } body { line-height: 1; } h1, h2, h3, h4, h5, h6 { clear: both; font-weight: normal; } ol, ul { list-style: none; } blockquote { quotes: none; } blockquote:before, blockquote:after { content: ''; content: none; } del { text-decoration: line-through; } /* tables still need 'cellspacing="0"' in the markup */ table { border-collapse: collapse; border-spacing: 0; } a img { border: none; } /* =Layout -------------------------------------------------------------- */ /* LAYOUT: Two columns DESCRIPTION: Two-column fixed layout with one sidebar right of content */ #container { float: left; margin: 0 -240px 0 0; width: 100%; } #content { margin: 0 280px 0 20px; } #primary, #secondary { float: right; overflow: hidden; width: 220px; } #secondary { clear: right; } #footer { clear: both; width: 100%; } /* LAYOUT: One column, no sidebar DESCRIPTION: One centered column with no sidebar */ .one-column #content { margin: 0 auto; width: 640px; } /* LAYOUT: Full width, no sidebar DESCRIPTION: Full width content with no sidebar; used for attachment pages */ .single-attachment #content { margin: 0 auto; width: 900px; } /* =Fonts -------------------------------------------------------------- */ body, input, textarea, .page-title span, .pingback a.url { font-family: MB Khursheed, Georgia, "Bitstream Charter", serif; } h3#comments-title, h3#reply-title, #access .menu, #access div.menu ul, #cancel-comment-reply-link, .form-allowed-tags, #site-info, #site-title, #wp-calendar, .comment-meta, .comment-body tr th, .comment-body thead th, .entry-content label, .entry-content tr th, .entry-content thead th, .entry-meta, .entry-title, .entry-utility, #respond label, .navigation, .page-title, .pingback p, .reply, .widget-title, .wp-caption-text { font-family: MB Khursheed, "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, "Nimbus Sans L", sans-serif; } input[type=submit] { font-family: MB Khursheed, "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, "Nimbus Sans L", sans-serif; } pre { font-family: MB Khursheed, "Courier 10 Pitch", Courier, monospace; } code { font-family: MB Khursheed, Monaco, Consolas, "Andale Mono", "DejaVu Sans Mono", monospace; } /* =Structure -------------------------------------------------------------- */ /* The main theme structure */ #access .menu-header, div.menu, #colophon, #branding, #main, #wrapper { margin: 0 auto; width: 940px; } #wrapper { background: #fff; margin-top: 20px; padding: 0 20px; } /* Structure the footer area */ #footer-widget-area { overflow: hidden; } #footer-widget-area .widget-area { float: left; margin-right: 20px; width: 220px; } #footer-widget-area #fourth { margin-right: 0; } #site-info { float: left; font-size: 14px; font-weight: bold; width: 700px; } #site-generator { float: right; width: 220px; } /* =Global Elements -------------------------------------------------------------- */ /* Main global 'theme' and typographic styles */ body { background: #f1f1f1; } body, input, textarea { color: #666; font-size: 12px; line-height: 18px; } hr { background-color: #e7e7e7; border: 0; clear: both; height: 1px; margin-bottom: 18px; } /* Text elements */ p { margin-bottom: 18px; text-align:justify; } ul { list-style: square; margin: 0 0 18px 1.5em; } ol { list-style: decimal; margin: 0 0 18px 1.5em; } ol ol { list-style: upper-alpha; } ol ol ol { list-style: lower-roman; } ol ol ol ol { list-style: lower-alpha; } ul ul, ol ol, ul ol, ol ul { margin-bottom: 0; } dl { margin: 0 0 24px 0; } dt { font-weight: bold; } dd { margin-bottom: 18px; } strong { font-weight: bold; } cite, em, i { font-style: italic; } big { font-size: 131.25%; } ins { background: #ffc; text-decoration: none; } blockquote { font-style: italic; padding: 0 3em; } blockquote cite, blockquote em, blockquote i { font-style: normal; } pre { background: #f7f7f7; color: #222; line-height: 18px; margin-bottom: 18px; overflow: auto; padding: 1.5em; } abbr, acronym { border-bottom: 1px dotted #666; cursor: help; } sup, sub { height: 0; line-height: 1; position: relative; vertical-align: baseline; } sup { bottom: 1ex; } sub { top: .5ex; } input[type="text"], textarea { background: #f9f9f9; border: 1px solid #ccc; box-shadow: inset 1px 1px 1px rgba(0,0,0,0.1); -moz-box-shadow: inset 1px 1px 1px rgba(0,0,0,0.1); -webkit-box-shadow: inset 1px 1px 1px rgba(0,0,0,0.1); padding: 2px; } a:link { color: #0066cc; } a:visited { color: #743399; } a:active, a:hover { color: #ff4b33; } /* Text meant only for screen readers */ .screen-reader-text { position: absolute; left: -9000px; } /* =Header -------------------------------------------------------------- */ #header { padding: 30px 0 0 0; } #site-title { float: left; font-size: 30px; line-height: 36px; margin: 0 0 18px 0; width: 700px; } #site-title a { color: #000; font-weight: bold; text-decoration: none; } #site-description { clear: right; float: right; font-style: italic; margin: 15px 0 18px 0; width: 220px; } /* This is the custom header image */ #branding img { border-top: 4px solid #000; border-bottom: 1px solid #000; display: block; float: left; } /* =Menu -------------------------------------------------------------- */ #access { background: #000; display: block; float: left; margin: 0 auto; width: 940px; } #access .menu-header, div.menu { font-size: 13px; margin-left: 12px; width: 928px; } #access .menu-header ul, div.menu ul { list-style: none; margin: 0; } #access .menu-header li, div.menu li { float: left; position: relative; } #access a { color: #aaa; display: block; line-height: 38px; padding: 0 10px; text-decoration: none; } #access ul ul { box-shadow: 0px 3px 3px rgba(0,0,0,0.2); -moz-box-shadow: 0px 3px 3px rgba(0,0,0,0.2); -webkit-box-shadow: 0px 3px 3px rgba(0,0,0,0.2); display: none; position: absolute; top: 38px; left: 0; float: left; width: 180px; z-index: 99999; } #access ul ul li { min-width: 180px; } #access ul ul ul { left: 100%; top: 0; } #access ul ul a { background: #333; line-height: 1em; padding: 10px; width: 160px; height: auto; } #access li:hover > a, #access ul ul :hover > a { background: #333; color: #fff; } #access ul li:hover > ul { display: block; } #access ul li.current_page_item > a, #access ul li.current-menu-ancestor > a, #access ul li.current-menu-item > a, #access ul li.current-menu-parent > a { color: #fff; } * html #access ul li.current_page_item a, * html #access ul li.current-menu-ancestor a, * html #access ul li.current-menu-item a, * html #access ul li.current-menu-parent a, * html #access ul li a:hover { color: #fff; } /* =Content -------------------------------------------------------------- */ #main { clear: both; overflow: hidden; padding: 40px 0 0 0; } #content { margin-bottom: 36px; } #content, #content input, #content textarea { color: #333; font-size: 16px; line-height: 24px; } #content p, #content ul, #content ol, #content dd, #content pre, #content hr { margin-bottom: 24px; } #content ul ul, #content ol ol, #content ul ol, #content ol ul { margin-bottom: 0; } #content pre, #content kbd, #content tt, #content var { font-size: 15px; line-height: 21px; } #content code { font-size: 13px; } #content dt, #content th { color: #000; } #content h1, #content h2, #content h3, #content h4, #content h5, #content h6 { color: #000; line-height: 1.5em; margin: 0 0 20px 0; } #content table { border: 1px solid #e7e7e7; margin: 0 -1px 24px 0; text-align: left; width: 100%; } #content tr th, #content thead th { color: #888; font-size: 12px; font-weight: bold; line-height: 18px; padding: 9px 24px; } #content tr td { border-top: 1px solid #e7e7e7; padding: 6px 24px; } #content tr.odd td { background: #f2f7fc; } .hentry { margin: 0 0 48px 0; } .home .sticky { background: #f2f7fc; border-top: 4px solid #000; margin-left: -20px; margin-right: -20px; padding: 18px 20px; } .single .hentry { margin: 0 0 36px 0; } .page-title { color: #000; font-size: 14px; font-weight: bold; margin: 0 0 36px 0; } .page-title span { color: #333; font-size: 16px; font-style: italic; font-weight: normal; } .page-title a:link, .page-title a:visited { color: #888; text-decoration: none; } .page-title a:active, .page-title a:hover { color: #ff4b33; } #content .entry-title { color: #000; font-size: 21px; font-weight: bold; line-height: 1.3em; margin-bottom: 0; } .entry-title a:link, .entry-title a:visited { color: #000; text-decoration: none; } .entry-title a:active, .entry-title a:hover { color: #ff4b33; } .entry-meta { color: #888; font-size: 12px; } .entry-meta abbr, .entry-utility abbr { border: none; } .entry-meta abbr:hover, .entry-utility abbr:hover { border-bottom: 1px dotted #666; } .entry-content, .entry-summary { clear: both; padding: 12px 0 0 0; } #content .entry-summary p:last-child { margin-bottom: 12px; } .entry-content fieldset { border: 1px solid #e7e7e7; margin: 0 0 24px 0; padding: 24px; } .entry-content fieldset legend { background: #fff; color: #000; font-weight: bold; padding: 0 24px; } .entry-content input { margin: 0 0 24px 0; } .entry-content input.file, .entry-content input.button { margin-right: 24px; } .entry-content label { color: #888; font-size: 12px; } .entry-content select { margin: 0 0 24px 0; } .entry-content sup, .entry-content sub { font-size: 10px; } .entry-content blockquote.left { float: left; margin-left: 0; margin-right: 24px; text-align: right; width: 33%; } .entry-content blockquote.right { float: right; margin-left: 24px; margin-right: 0; text-align: left; width: 33%; } .page-link { clear: both; color: #000; font-weight: bold; margin: 0 0 22px 0; word-spacing: 0.5em; } .page-link a:link, .page-link a:visited { background: #f1f1f1; color: #333; font-weight: normal; padding: 0.5em 0.75em; text-decoration: none; } .home .sticky .page-link a { background: #d9e8f7; } .page-link a:active, .page-link a:hover { color: #ff4b33; } body.page .edit-link { clear: both; display: block; } #entry-author-info { background: #f2f7fc; border-top: 4px solid #000; clear: both; font-size: 14px; line-height: 20px; margin: 24px 0; overflow: hidden; padding: 18px 20px; } #entry-author-info #author-avatar { background: #fff; border: 1px solid #e7e7e7; float: left; height: 60px; margin: 0 -104px 0 0; padding: 11px; } #entry-author-info #author-description { float: left; margin: 0 0 0 104px; } #entry-author-info h2 { color: #000; font-size: 100%; font-weight: bold; margin-bottom: 0; } .entry-utility { clear: both; color: #888; font-size: 12px; line-height: 18px; } .entry-meta a, .entry-utility a { color: #888; } .entry-meta a:hover, .entry-utility a:hover { color: #ff4b33; } #content .video-player { padding: 0; } /* =Asides -------------------------------------------------------------- */ .home #content .format-aside p, .home #content .category-asides p { font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px; margin-top: 0; } .home .hentry.format-aside, .home .hentry.category-asides { padding: 0; } .home #content .format-aside .entry-content, .home #content .category-asides .entry-content { padding-top: 0; } /* =Gallery listing -------------------------------------------------------------- */ .format-gallery .size-thumbnail img, .category-gallery .size-thumbnail img { border: 10px solid #f1f1f1; margin-bottom: 0; } .format-gallery .gallery-thumb, .category-gallery .gallery-thumb { float: left; margin-right: 20px; margin-top: -4px; } .home #content .format-gallery .entry-utility, .home #content .category-gallery .entry-utility { padding-top: 4px; } /* =Attachment pages -------------------------------------------------------------- */ .attachment .entry-content .entry-caption { font-size: 140%; margin-top: 24px; } .attachment .entry-content .nav-previous a:before { content: '\21900a0'; } .attachment .entry-content .nav-next a:after { content: '0a0\2192'; } /* =Images -------------------------------------------------------------- */ /* Resize images to fit the main content area. - Applies only to images uploaded via WordPress by targeting size-* classes. - Other images will be left alone. Use "size-auto" class to apply to other images. */ img.size-auto, img.size-full, img.size-large, img.size-medium, .attachment img { max-width: 100%; /* When images are too wide for containing element, force them to fit. */ height: auto; /* Override height to match resized width for correct aspect ratio. */ } .alignleft, img.alignleft { display: inline; float: left; margin-right: 24px; margin-top: 4px; } .alignright, img.alignright { display: inline; float: right; margin-left: 24px; margin-top: 4px; } .aligncenter, img.aligncenter { clear: both; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto; } img.alignleft, img.alignright, img.aligncenter { margin-bottom: 12px; } .wp-caption { background: #f1f1f1; line-height: 18px; margin-bottom: 20px; max-width: 632px !important; /* prevent too-wide images from breaking layout */ padding: 4px; text-align: center; } .wp-caption img { margin: 5px 5px 0; } .wp-caption p.wp-caption-text { color: #888; font-size: 12px; margin: 5px; } .wp-smiley { margin: 0; } .gallery { margin: 0 auto 18px; } .gallery .gallery-item { float: left; margin-top: 0; text-align: center; width: 33%; } .gallery-columns-2 .gallery-item { width: 50%; } .gallery-columns-4 .gallery-item { width: 25%; } .gallery img { border: 2px solid #cfcfcf; } .gallery-columns-2 .attachment-medium { max-width: 92%; height: auto; } .gallery-columns-4 .attachment-thumbnail { max-width: 84%; height: auto; } .gallery .gallery-caption { color: #888; font-size: 12px; margin: 0 0 12px; } .gallery dl { margin: 0; } .gallery img { border: 10px solid #f1f1f1; } .gallery br+br { display: none; } #content .attachment img {/* single attachment images should be centered */ display: block; margin: 0 auto; } /* =Navigation -------------------------------------------------------------- */ .navigation { color: #888; font-size: 12px; line-height: 18px; overflow: hidden; } .navigation a:link, .navigation a:visited { color: #888; text-decoration: none; } .navigation a:active, .navigation a:hover { color: #ff4b33; } .nav-previous { float: left; width: 50%; } .nav-next { float: right; text-align: right; width: 50%; } #nav-above { margin: 0 0 18px 0; } #nav-above { display: none; } .paged #nav-above, .single #nav-above { display: block; } #nav-below { margin: -18px 0 0 0; } /* =Comments -------------------------------------------------------------- */ #comments { clear: both; } #comments .navigation { padding: 0 0 18px 0; } h3#comments-title, h3#reply-title { color: #000; font-size: 20px; font-weight: bold; margin-bottom: 0; } h3#comments-title { padding: 24px 0; } .commentlist { list-style: none; margin: 0; } .commentlist li.comment { border-bottom: 1px solid #e7e7e7; line-height: 24px; margin: 0 0 24px 0; padding: 0 0 0 56px; position: relative; } .commentlist li:last-child { border-bottom: none; margin-bottom: 0; } #comments .comment-body ul, #comments .comment-body ol { margin-bottom: 18px; } #comments .comment-body p:last-child { margin-bottom: 6px; } #comments .comment-body blockquote p:last-child { margin-bottom: 24px; } .commentlist ol { list-style: decimal; } .commentlist .avatar { position: absolute; top: 4px; left: 0; } .comment-author { } .comment-author cite { color: #000; font-style: normal; font-weight: bold; } .comment-author .says { font-style: italic; } .comment-meta { font-size: 12px; margin: 0 0 18px 0; } .comment-meta a:link, .comment-meta a:visited { color: #888; text-decoration: none; } .comment-meta a:active, .comment-meta a:hover { color: #ff4b33; } .commentlist .even { } .commentlist .bypostauthor { } .reply { font-size: 12px; padding: 0 0 24px 0; } .reply a, a.comment-edit-link { color: #888; } .reply a:hover, a.comment-edit-link:hover { color: #ff4b33; } .commentlist .children { list-style: none; margin: 0; } .commentlist .children li { border: none; margin: 0; } .nopassword, .nocomments { display: none; } #comments .pingback { border-bottom: 1px solid #e7e7e7; margin-bottom: 18px; padding-bottom: 18px; } .commentlist li.comment+li.pingback { margin-top: -6px; } #comments .pingback p { color: #888; display: block; font-size: 12px; line-height: 18px; margin: 0; } #comments .pingback .url { font-size: 13px; font-style: italic; } /* Comments form */ input[type=submit] { color: #333; } #respond { border-top: 1px solid #e7e7e7; margin: 24px 0; overflow: hidden; position: relative; } #respond p { margin: 0; } #respond .comment-notes { margin-bottom: 1em; } .form-allowed-tags { line-height: 1em; } .children #respond { margin: 0 48px 0 0; } h3#reply-title { margin: 18px 0; } #comments-list #respond { margin: 0 0 18px 0; } #comments-list ul #respond { margin: 0; } #cancel-comment-reply-link { font-size: 12px; font-weight: normal; line-height: 18px; } #respond .required { color: #ff4b33; font-weight: bold; } #respond label { color: #888; font-size: 12px; } #respond input { margin: 0 0 9px; width: 98%; } #respond textarea { width: 98%; } #respond .form-allowed-tags { color: #888; font-size: 12px; line-height: 18px; } #respond .form-allowed-tags code { font-size: 11px; } #respond .form-submit { margin: 12px 0; } #respond .form-submit input { font-size: 14px; width: auto; } /* =Widget Areas -------------------------------------------------------------- */ .widget-area ul { list-style: none; margin-left: 0; } .widget-area ul ul { list-style: square; margin-left: 1.3em; } .widget-area select { max-width: 100%; } .widget_search #s {/* This keeps the search inputs in line */ width: 60%; } .widget_search label { display: none; } .widget-container { margin: 0 0 18px 0; } .widget-title { color: #222; font-weight: bold; } .widget-area a:link, .widget-area a:visited { text-decoration: none; } .widget-area a:active, .widget-area a:hover { text-decoration: underline; } .widget-area .entry-meta { font-size: 11px; } #wp_tag_cloud div { line-height: 1.6em; } #wp-calendar { width: 100%; } #wp-calendar caption { color: #222; font-size: 14px; font-weight: bold; padding-bottom: 4px; text-align: left; } #wp-calendar thead { font-size: 11px; } #wp-calendar thead th { } #wp-calendar tbody { color: #aaa; } #wp-calendar tbody td { background: #f5f5f5; border: 1px solid #fff; padding: 3px 0 2px; text-align: center; } #wp-calendar tbody .pad { background: none; } #wp-calendar tfoot #next { text-align: right; } .widget_rss a.rsswidget { color: #000; } .widget_rss a.rsswidget:hover { color: #ff4b33; } .widget_rss .widget-title img { width: 11px; height: 11px; } /* Main sidebars */ #main .widget-area ul { margin-left: 0; padding: 0 20px 0 0; } #main .widget-area ul ul { border: none; margin-left: 1.3em; padding: 0; } #primary { } #secondary { } /* Footer widget areas */ #footer-widget-area { } /* =Footer -------------------------------------------------------------- */ #footer { margin-bottom: 20px; } #colophon { border-top: 4px solid #000; margin-top: -4px; overflow: hidden; padding: 18px 0; } #site-info { font-weight: bold; } #site-info a { color: #000; text-decoration: none; } #site-generator { font-style: italic; position: relative; } #site-generator a { background: url(images/wordpress.png) center left no-repeat; color: #666; display: inline-block; line-height: 16px; padding-left: 20px; text-decoration: none; } #site-generator a:hover { text-decoration: underline; } img#wpstats { display: block; margin: 0 auto 10px; } /* =Mobile Safari ( iPad, iPhone and iPod Touch ) -------------------------------------------------------------- */ pre { -webkit-text-size-adjust: 140%; } code { -webkit-text-size-adjust: 160%; } #access, .entry-meta, .entry-utility, .navigation, .widget-area { -webkit-text-size-adjust: 120%; } #site-description { -webkit-text-size-adjust: none; } /* =Print Style -------------------------------------------------------------- */ @media print { body { background: none !important; } #wrapper { clear: both !important; display: block !important; float: none !important; position: relative !important; } #header { border-bottom: 2pt solid #000; padding-bottom: 18pt; } #colophon { border-top: 2pt solid #000; } #site-title, #site-description { float: none; line-height: 1.4em; margin: 0; padding: 0; } #site-title { font-size: 13pt; } .entry-content { font-size: 14pt; line-height: 1.6em; } .entry-title { font-size: 21pt; } #access, #branding img, #respond, .comment-edit-link, .edit-link, .navigation, .page-link, .widget-area { display: none !important; } #container, #header, #footer { margin: 0; width: 100%; } #content, .one-column #content { margin: 24pt 0 0; width: 100%; } .wp-caption p { font-size: 11pt; } #site-info, #site-generator { float: none; width: auto; } #colophon { width: auto; } img#wpstats { display: none; } #site-generator a { margin: 0; padding: 0; } #entry-author-info { border: 1px solid #e7e7e7; } #main { display: inline; } .home .sticky { border: none; } } /* Theme Name: Twenty Ten */ /* RTL Basics */ body { direction:rtl; unicode-bidi:embed; } /* LAYOUT: Two-Column (Right) DESCRIPTION: Two-column fixed layout with one sidebar right of content */ #container { float: right; margin: 0 0 0 -240px; } #content { margin: 0 20px 36px 280px; } #primary, #secondary { float: left; } #secondary { clear: left; } /* =Fonts -------------------------------------------------------------- */ body, input, textarea, .page-title span, .pingback a.url, h3#comments-title, h3#reply-title, #access .menu, #access div.menu ul, #cancel-comment-reply-link, .form-allowed-tags, #site-info, #site-title, #wp-calendar, .comment-meta, .comment-body tr th, .comment-body thead th, .entry-content label, .entry-content tr th, .entry-content thead th, .entry-meta, .entry-title, .entry-utility, #respond label, .navigation, .page-title, .pingback p, .reply, .widget-title, input[type=submit] { font-family: MB Khursheed, Arial, Tahoma, sans-serif; } /* =Structure -------------------------------------------------------------- */ /* The main theme structure */ #footer-widget-area .widget-area { float: right; margin-left: 20px; margin-right: 0; } #footer-widget-area #fourth { margin-left: 0; } #site-info { float: right; } #site-generator { float: left; } /* =Global Elements -------------------------------------------------------------- */ /* Text elements */ ul, ol { margin: 0 1.5em 18px 0; } blockquote { font-style: normal; } /* Text meant only for screen readers */ .screen-reader-text { left: auto; text-indent:-9000px; overflow:hidden; } /* =Header -------------------------------------------------------------- */ #site-title { float: right; } #site-description { clear: left; float: left; font-style: normal; } #branding img { float: right; } /* =Menu -------------------------------------------------------------- */ #access { float:right; } #access .menu-header, div.menu { margin-right: 12px; margin-left: 0; } #access .menu-header li, div.menu li{ float:right; } #access ul ul { left:auto; right:0; float:right; } #access ul ul ul { left:auto; right:100%; } /* =Content -------------------------------------------------------------- */ #content table { text-align: right; margin: 0 0 24px -1px; } .page-title span { font-style:normal; } .entry-title, .entry-meta { clear: right; float: right; margin-left: 68px; margin-right: 0; } .entry-content input.file, .entry-content input.button { margin-left: 24px; margin-right:0; } .entry-content blockquote.left { float: right; margin-right: 0; margin-left: 24px; text-align: left; } .entry-content blockquote.right { float: left; margin-right: 24px; margin-left: 0; text-align: right; } #entry-author-info #author-avatar { float: right; margin: 0 0 0 -104px; } #entry-author-info #author-description { float: right; margin: 0 104px 0 0; } /* Gallery listing -------------------------------------------------------------- */ .category-gallery .gallery-thumb { float: right; margin-left:20px; margin-right:0; } /* Images -------------------------------------------------------------- */ #content .gallery .gallery-caption { margin-right: 0; } #content .gallery .gallery-item { float: right; } /* =Navigation -------------------------------------------------------------- */ .nav-previous { float: right; } .nav-next { float: left; text-align:left; } /* =Comments -------------------------------------------------------------- */ .commentlist li.comment { padding: 0 56px 0 0; } .commentlist .avatar { right: 0; left: auto; } .comment-author .says, #comments .pingback .url { font-style: normal; } /* Comments form */ .children #respond { margin: 0 0 0 48px; } /* =Widget Areas -------------------------------------------------------------- */ .widget-area ul { margin-right: 0; } .widget-area ul ul { margin-right: 1.3em; margin-left: 0; } #wp-calendar caption { text-align: right; } #wp-calendar tfoot #next { text-align: left; } /* Main sidebars */ #main .widget-area ul { margin-right: 0; padding: 0 0 0 20px; } #main .widget-area ul ul { margin-right: 1.3em; margin-left: 0; } /* =Footer -------------------------------------------------------------- */ #site-generator { font-style:normal; } #site-generator a { background-position: right center; padding-right: 20px; padding-left: 0; } .wordpress-hit-counter {direction:ltr;}
  • هڪ ڏينهن اسلاميه ڪاليج سکر جي اسٽاف روم ۾ ويٺي ويٺي سائين امير گل ڪٽوهر چيو ته اخبارن ۾ ڪالم ته ڏاڍا سٺا ٿا اچن پر ڪجھ عرصي کانپوءِ انهن جو نالو نشان نٿو ملي. پڇيومانس ته انٽرنيٽ تي به نٿا ملن . چيائين اتي به وڌ ۾ وڌ هفتي کان پراڻا نٿا ملن. بس اها ڳاله هئي هي بلاگ ٺاهڻ جي. _____ دعاگو : احمد علي مڱريو Website: ahmed.mangrio.com Email: ahmed@mangrio.com
  • صفحا

  • آرڪائوز

  • تازا ليک

  • تازا رايا

    وساريان نه وسرن (5) ڊي سي هاءِ… تي Mohammad Khan Sial
    ڪاوش هائيڊ پارڪ تي heman kumar
    سنڌي ٻولي قومي ٻولي ڇو نه؟ ليک… تي jamila abbassi
    سنڌي ٻولي قومي ٻولي ڇو نه؟ ليک… تي سنڌي ٻولي قومي ٻولي…
    تازي بجيٽ ۽ پسماندگي جي ڏانوڻن… تي Rehman Memon
    هر ڳالهه جي هڪڙي موسم آهي! ليک… تي Munwar ali
    ڏاکڻي پنجاب ۾ دهشتگردن خلاف ام… تي ALLAHDINO BABBAR
    This blog is no more upda… تي Dr Sameena Afghan
    تبديلي ئي آپشن هجڻ گهرجي! ليکڪ… تي Dr Sameena Afghan
    سنڌ مان هندو آبادي جي لڏ پلاڻ… تي Qasim Ali shah
    ايف-آءِ-آر ڪٿي داخل ڪرائجي؟ لي… تي Sunita
    سال 1954 کان وٺي… ليکڪ :… تي Abrar Ali Katpar
    چڪر ڇاهي؟ ليکڪ : ڊاڪٽر ايوب… تي Bilal jan
    چڪر ڇاهي؟ ليکڪ : ڊاڪٽر ايوب… تي Bilal jan
    سنڌ ۾ ايڏي پير پرستي ڇو… تي muntazer soomro
  • بلاگ ڏٺو ويو

    • 20,495 دفعا

سنڌ جي قومپرستن جو گڏجڻ وقت جي ضرورت آهي ليکڪ : جميل گاد

اڄ سنڌ انتهائي خطرناڪ صورتحال مان گذري رهي آهي، سو اتي پناهگير ۽ ٻيا ڌاريا، ٿل ڪئنال ۽ سنڌ جا معدني وسيلا لُٽجڻ اهي مسئلا ته آهن ئي آهن پر حقيقت ۾ اڄ سنڌ ۽ سنڌين جو وجود ئي خطري ۾ پيل آهي. سنڌ جا اڪثر سياستدان توڙي ٻين طبقن سان واسطو رکندڙ ماڻهو پنهنجا ذاتي مفاد پورا ڪرڻ لاءِ ڪوشان آهن. ليڊر انائن جي خول ۾ ڦاٿل آهن. ڪو به آڏو جهڪڻ يا پٺيان هلڻ لاءِ تيار ناهي. اهڙين ڳنڀير حالتن ۾ مون کي بشير قريشي جي سنڌ جو قومپرست قيادتن وٽ وڃي نياز نوڙت وڻي ٿي. سڀ کان اول سواتي پناهگيرن جي آمد خلاف سنڌ ۾ جنهن به سياسي ڌر جدوجهد جو اعلان ڪيو. بشير قريشي کليل جگر جو مظاهرو ڪندي انهن جي احتجاجن ۽ هڙتالن جي حمايت ڪئي نه صرف زباني حمايت ڪئي پر مختلف ضلعن اندر موجود جسقم اڳواڻن ۽ ڪارڪنن کي عملي طور احتجاجن ۽ هڙتالن ۾ شرڪت جي تاڪيد ڪئي هئي.

وري جڏهن هن ڏٺو ته اڪيلو اڪيلو ٿي جدوجهد ڪرڻ سان به حاڪمن وٽ اسان جي آواز جو اهو اثر نه ٿو ٿئي ته پاڻ 29 جون 2009ع تي ترقي پسند هائوس حيدرآباد جي پنهنجي ماضيءَ جي سخت سياسي مخالف ڊاڪٽر قادر مگسي سان مليو ۽ ساڻس سنڌ جي ڏکن دردن جا حال احوال واريائين، ڊاڪٽر قادر مگسي جيڪو به سن جي سيد جي سياسي انسٽيٽيوٽ مان سکيا وٺي نڪتو آهي، ان به بشير قريشي کي مثبت موٽ ڏني ۽ سنڌ جي وجود جي بچاءَ لاءِ گڏيل حڪمت عملي ٺاهي جدوجهد ڪرڻ جو واعدو ڪيو. ان کانپوءِ وري بشير قريشي 8 جولاءِ 2009ع تي لاڙڪاڻي ۾ ميرپور ڀٽو واري رهائشگاهه تي سنڌ نيشنل فرنٽ جي سربراهه ممتاز علي ڀٽو سان ملاقات ڪئي ۽ کيس عرض رکيو ته اڄ حڪمران انڌا ٿي سنڌ جو وجود مٽائڻ جي ڪوشش ۾ دشمنن سان گڏ بيٺل آهن. انڪري اوهان وٽ آيو آهيان، اوهان اسان جا وڏا آهيو، اسان اوهان جي پٺيان هلڻ لاءِ تيار آهيون، اڄ سنڌ پنهنجن حلالي پٽن کي پڪاري رهي آهي، منهنجي خواهش آهي ته سنڌ قومي اتحاد کي وري متحرڪ ڪري سنڌ لاءِ ڪا اثرائتي ويڙهه وڙهون.

بهرحال بشير قريشي جي انهن عملن تي سنڌ جي سڄڻ ۾ سرهائي آئي آهي. سنڌ جا ماڻهو هن وقت وفاق پرست سياست ڪندرن مان بيزار ٿيا آهن، ڇو ته هو ووٽ وٺي وڃڻ کانپوءِ به سنڌ جي وسيلن جي مالڪي ڪرڻ ۾ ناڪام ويا آهن ۽ پنجاب جي مفادن جا ڀرجهلو بڻجندا رهيا آهن. ان ڪري هن وقت سنڌين ۾ هڪ مايوسي وارو عالم آهي. اهڙي ماحول ۾ سنڌ جا ماڻهو سوچي رهيا آهن، سنڌي چاهن ٿا ته هاڻي سنڌ جو ٻيو ڪو به اوهي واهي ناهي. جيڪڏهن ڪي به سنڌ جي حفاظت ڪري سگهن ٿا ته اهي قومپرست ئي آهن، پر سنڌ جا ماڻهو وري قومپرستن جي پنهنجن اختلافن مان بيزار آهن. سنڌ جا ماڻهو چاهن ٿا ته جيڪڏهن سنڌ جا قومپرست ڪا هڪ پارٽي نه ٿا ٺاهي سگهن ته ڀلا فلسطين جي قومپرست جماعت پي ايل او وانگر هڪ نقطي تي گڏيل جدوجهد ته ڪري سگهن ٿا. انڪري سنڌ جي هنن ٽن بشير قريشي، ممتاز ڀٽو ۽ قادر مگسي جي ملڻ تي اُميد جو هڪ ڪرڻو سنڌي ماڻهن کي نظر آيو آهي. واقعي جيڪڏهن بشير قريشي جون اهي ڪوششون ڪامياب وڃن ٿيون ۽ ٻيون قومپرست ڌريون به وک وڌائن ٿيون ته يقين ڪيو ته سنڌ جا ماڻهو هاڻي هنن سان گڏ آهن ۽ جڏهن سڄي قوم گڏجي پئي ته پوءِ يقينن ڪو به سنڌ کي ٽڪر ڪرڻ جي سازش نه ڪري سگهندو ۽ هزارين سالن کان سنڌوءَ جي ڪنارن تي قائم سنڌ کي ڪو به دنيا جي نقشي تان مٽائي نه سگهندو. قومپرست قيادت جي سنجيدگي ۽ پائيدار دوستي سنڌ جي وجود جي ضمانت آهي.

ڏهين جولاءِ سنڌ سان وُچن جو ڏينهن ليکڪ : جميل گاد

سڀ کان اول يوناني سنڌ ۾ آيا ته انهن سنڌي ٻولي ختم ڪري پنهنجي زبان رائج ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي، وري جڏهن عرب سڳورا ظلم ۽ جبر ذريعي سنڌ تي قابض ٿيا ته هنن به سنڌي ٻولي ڏانهن ڪِرڀَ وارو رَوَئيو رکيو ۽  هنن همراهن به سنڌ ۾ سنڌي زبان بدارن عربي زبان قومي زبان ڪري ڇڏي ۽ سنڌ ۾ عربي کي هٿي وٺرائڻ لاءِ اهو به هُلايائون ته ”عربي الله جي زبان آهي، ان ڪري قبر ۾ ملائڪن سان ۽ قيامت ڏينهن الله سان اها ئي ڳالهائڻي پوندي ان ڪري عربي سکڻ لازمي به آهي ته ثواب به آهي عربن جو بنو اُميه خاندان جيڪو امام حسينُ جو به قاتل خاندان هو سنڌي انهن جا غلام ته ٿي چڪا هُيا ۽ عربن جو ڏاڍ ۽ ڏمر به سنڌين مٿان جاري هو پر اهڙين حالتن ۾ به سنڌين پنهنجي ”سنڌي ٻولي کي نه ڇڏيو“ ۽ سنڌين جي ان همت اهو ڪم ڏيکاريو جو عربن جي حملي کي چوڏهن سئو سال گذري ويا آهن اڄ سنڌ ۾ عربي ڳالهائيندڙن جو نالو نشان به ناهي پر سنڌي ساڳي طرح زنده آهي ۽ عرب ويندي ويندي سنڌ ۾ جيڪي پنهنجا ماڻهو ڇڏي ويا، مجبور ٿي انهن کي به اڳتي هلي سنڌي زبان ئي ڳالهائڻي  پئي، وري اهو دؤر به آيو جو ارغونن سنڌ جي سَما حڪمرانن جو تختو اونڌو ڪري سنڌ تي پنهنجي سامراجيت قائم ڪئي ۽ ارغونن جي جيئن ته زبان فارسي هئي، ته انهن به سنڌين مٿان دٻاءُ وڌو ته فارسي زبان سکو، ارغونن جي دؤر ۾ جيڪي سنڌي، فارسي زبان نه پيا سکن ته ارغونن انهن مٿان ظلمن جا پهاڙ پئي ڪيرايا. ايتري تائين جو فارسي نه پڙهڻ ڪري ارغونن ٺٽي شهر جي هڪ مدرسي ۾ ٻن معصوم ٻارڙن هالار ۽ سارنگ جون زبانون ڪپرائي ڇڏيون هيون.اهڙي ظلم ۽ڏاڍ واري ماحول ۾ به سنڌي مائرن پنهنجن ٻارڙن کي هي لولي ڏئي سنڌي ٻولي کي جيئاري ويون  ان کانپوءِ جڏهن مغلن سنڌ کي پنهنجي بيٺڪيت بنايو ته انهن به سنڌ ۾ سنڌي زبان بدارن فارسي رائج ڪرڻ چاهي، ڏاڍ سان گڏ فارسي پڙهڻ ۽ ڳالهائڻ عيوض مغلن سنڌ جي اديبن، شاعرن ۽ دانشورن کي لالچون پڻ ڏيڻ شروع ڪيون” فارسي ته گهوُڙي چاڙهسين“ ان دؤر ۾ وري شاهه عبداللطيف ڀٽائي جهڙو اعليٰ پائي جو شاعر موجود هو، جيڪو صرف شاعر ئي نه پر هڪ ڏاهو ۽ فيلسوف پڻ هيو، جنهن مغلن جي ڏاڍ ۽ لالچن عيوض فارسي مڙهڻ واري عمل جي سخت نِدا ڪئي، لطيف سائين فارسي سکڻ کي غلامي ڄاڻي پنهنجي قوم کي خبردار ۽ هوشيار ڪندي چيو ته،

جي تو فارسي سکيو، گو لو تون  ۽ غلام،

اڃيو تان آب گهڙي، بکيو تان طعام،

اي عامن سندو عام، خاصن منجهان نه ٿئي،

پييم پٺاڻن سين، ٻوليون جي نه ٻجهن،

مون سنڌي جو سعيو ڪيان، هو پارسيون پڇن،

مون پڻ ملاتن، سرتون سئو رپوائيو.

اهڙي طرح شاهه لطيف ان دؤر ۾ سنڌي ٻولي کي خطري ۾ ڏسي ”شاهه جو رسالو ڏئي سنڌي ٻولي کي دوام بخشڻ لاءِ ان چوڌاري جهڙوڪ شيهي جي ديوار جوڙي ڇڏي. وري جڏهن 1947ع ۾ پاڪ هندو ورهاڱو ٿيو ته هندستاني مسلمان تمام بري حالت ۾ هجرت ڪري سنڌ پهتا ته سنڌين وري پيغمبر اسلام جي پيروري ۽ پنهنجي رواتين جي پاسداري ڪندي هندستان کان ستائجي آيل اردو ڳالهائيندڙ مسلمانن کي رهڻ لاءِ سنڌ ۾ جڳهون، گذر سفر لاءِ زمينون ۽ دڪان ڏنا جڏهن ڪجهه عرصو هو سنڌ ۾ رهيا ته هنن کي به سنڌ جي ٻي هر شيءَ وڻي پر هنن کي به ٻين ڌرين وانگر نه وڻي ته سنڌي زبان نه وڻي، هنن به سنڌي ٻولي کان نفرت ڪئي ۽ اڄ کان 200 سال اڳ مغلن جي زبان ۾ جنم وٺندڙ لشڪري زبان اردو کي اسلام جي زبان سڏي سنڌين مٿان مڙهڻ جي ڪوشش ڪئي.جڏهن ته دنيا ۾ سڀ کان اول قرآن شريف جو ترجمو سنڌي زبان ۾ ڪيو ويو هوته پوءِ ان حوالي سان ته اسلام کي سنڌي زبان ويجهي ٿي اردو جي ته ايتري عمر به ناهي. اردو زبان کي سپيريئر ڏيکارڻ واري باهه ان وقت وڌيڪ ڀڙڪي جڏهن 1972ع سنڌ اسيمبلي ۾ ممتاز ڀٽي سنڌ جي قومي ٻولي سنڌي ٻولي جو بل پيش ڪيو ته هندستان کان سنڌ ۾ پناهه وٺندڙ اردو دانن ان تي اعتراض ڪيو ۽ رئيس امرو هوي جي هن شعر اردو ڳالهائيندڙن جي سنڌي زبان سان نفرت ۾ اڃا اضافو ڪيو ته ” اردو ڪا جنازه هي زرا ڌوم سي نڪلي“سنڌ ۾ عجيب ماحول ٿي ويو، جنهن جي نتيجي ۾ سنڌ اندر ٻولي جا فساد شروع ٿي ويا. اردو ڳالهائيندڙن حيدرآباد ۾ سنڌ الاجي باهه ڏني جنهن ۾ ڪيترو ثقافتي سامان، شاهه جي رسالي ۾ قرآن شريف جا قلمي نسخا سڙي رک ٿي ويا، ڪيترن شهرن ڪراچي، حيدرآباد، لاڙڪاڻو ۾ جهڳڙن سبب ڪرفيو لڳي ويا. ان وقت سنڌين کي بي يارو مددگارن جي مدد جي سٺي موٽ پئي ملي. انهن ٻولي جهڳڙن دوران حيدرآباد جي ٽيڪنيڪل ڪاليج ۾ سنڌي پروفيسر عبدالرزاق سومرو کي شهيد ڪيو ويو، وري 10 جولاءِ 1972ع تي زرعي يونيورسٽي ٽنڊوڄام کي بند ڪيو ويو، يونيورسٽي بند ٿيڻ کانپوءِ پنهنجي ڳوٺن ڏانهن ويندڙ زرعي يونيورسٽي جي ٻن شاگردن بشير احمد تينو ۽ عبدالقادر هاليپوٽو کي ٽنڊوڄام ۾ دهشتگرن گهيرو ڪري مختلف اذئيتون ڏئي شهيد ڪري ڇڏيو اهڙي طرح سنڌي ٻولي جي وجود جي بچاءِ لاءِ هلندڙن قومي جدوجهد ۾ عبدالرزاق سومرو سان گڏ هي ٻه شاگرد بشير احمد تينو ۽ عبدالقادر هاليپوٽو به شهيد ٿيا ۽ ”سنڌي ٻولي جي شهيد “جو لقب ماڻي ويا. دنيا جي قومن جي تاريخ شاهد آهي ته جيڪي انسان قومن مفادن جي ويڙهه دوران جانين جا نذرانه پيش ڪري ويا، اهي امر ٿي ويا، انسان مرڻا ناهن هي پر هر دؤر ۾ ويس مٽائي ورڻا آهن.

”مَرڻا اڳي جي مُئا سي مري ٿيا نه مات، هونداسي حيات جيئڻا اڳي جي جيئا“

اڄ ڏهين جولاءِ آهي، اڄو ڪو ڏينهن ٻولي جي شهيدن بشير تينو ۽ عبدالقادر هاليپوٽو جي ياد جو ڏينهن آهي، ان سان گڏ ان وچن جي ڏينهن پر آهي ته اسان انهن شهيدن جي وهيل رت کي رائيگان ٿيڻ ڪونه ڏينداسين سنڌ خلاف ٿيندڙ سمورين سازشن کي نيست ونابود ڪنداسين ۽ ڪراچي کان ڪشمور، ڪينجهر کان ڪارونجهر تائين سنڌ جي ڀتر ڀتر جي حفاظت ڪنداسين.

سرائيڪي صوبي جي حمايت پٺيان ايم ڪيو ايم جا ارادا ليکڪ : جميل گاد

جميل گاد

جميل گاد

ـ712ع کان اڳ سنڌ تي چچ گهراڻي جي حڪومت ۾ سنڌ جون سرحدون ڪشمير تائين هيون موجوده پنجاب جي جن شهرن بهاولپور  ۽ ملتان کي صوبي بنائڻ جو ذڪر هلي پيو آهي، اهي شهر به ماضي ۾ سنڌ جو حصو هئا. راجا ڏاهر جو ننڍو پٽ گوپي ملتان رياست جو گورنر هيو، ان کان علاوه جڏهن انورپيرزادو ۽ بدر ابڙو ٻيڙي تي چڙهي شروع کان سنڌو درياءَ جو سير ڪيو ته انهن به اهو ٻڌايو ته جيڪو اصل سينٽرل پنجاب آهي سنڌو درياءَ ان مان ڪٿان به ڪو نه ٿو وهي بلڪه سنڌو درياءَ صرف سرائيڪي بيلٽ مان گذرندو اچي موجوده سنڌ جي حدن ۾ داخل ٿئي ٿو، معنيٰ ڪشمير تاءِ جتان سنڌ جو نڪري ٿو موجوده سنڌ کان اوسيتائين ”سنڌ“ ئي هئي ۽ درياءَ سا لڳندڙ اهي سمورا علائقا سنڌ جو حصو رهيا آهن. جن مان ڪجھه محمد بن قاسم جي حملي وقت فتح نه ٿيڻ ڪري الڳ رهجي ويا ته ڪجهه وري اڳتي هلي رياستون هڻي ڪري ٻين حملي آورن جي زير ٿي ويا  ۽ هندوستان  ۽ پنجاب جا حصا بنجي ويا. پاڪستان ٺهڻ وقت به بهاولپور الڳ رياست هئي جيڪا معاهدي تحت پنجاب ۾ شامل ٿي هئي، انهن علائقن ۾ اڪثريت سان ڳالهائي ويندڙ ” سرائيڪي زبان“ سنڌي ۽ پنجابي زبانن جي ميلاپ يا گاڏڙ ساڏڙ ڳالهائڻ ڪري وجود ۾ آئي ۽ هن وقت اها زبان ان خطي ۾ سوين سالن کان ڳالهائي پئي وڃي، جنهن تاريخي حقيقت کان ڪو به انڪار نه ٿو ڪري سگهجي. موجوده وقت ۾ سنٽرل پنجاب جي ڏکڻ وارا ۽ موجوده سنڌ جي ضلعي گھوٽڪي کانپوءِ شروع ٿيندڙ علائقه صادق آباد، رحيم يار خان، بهاولپور، ملتان، پاڪ پتن، ڪوٽ مٺن، ڊيره غازي خان، راڄڻ پور وغيره سرائيڪي وارن جا اباڻا ڪک آهن.

ان ڪري ئي سرائيڪين جو سالن کان اهو مطالبو رهيو آهي ته هنن جي علائقن کي سينٽرل پنجاب وارا هر ڳالهه ۾ سنڌين جيان نظر انداز ڪن ٿا، جنهن ڪري ماضي ۾ سرائيڪي تحريڪن جا اڳواڻ تاج محمد لانگاهه ۽ ٻيا سائين جي ايم سيد جي حال حيات هوندي سن  ۽ حيدرمنزل جا پنڌ ڪندا رهيا ۽ سائين جي ايم سيد به سرائيڪين جي تاريخي حيثيت کي ڏسندي الاعلان چيو ته ملڪ ۾ تاريخي طور پنج قومون سنڌي، پنجابي، پٺاڻ، بلوچ ۽ سرائيڪي آهن. انهن جي وجود کي تسليم ڪري انهن جي حق تلفي بند ڪئي وڃي. هاڻي وري سوال اهو ٿو اٿي ته  تازو وري جڏهن سرائيڪي صوبي وارن نئين سر سرائيڪي صوبي ٺاهڻ واري جدوجھد تيز ڪئي آهي ته سڀ کان اول ايم ڪيو ايم سربراهه الطاف حسين نوان صوبا ٺاهڻ جي حمايت ڪئي آهي. سنڌي ۾ چوڻي آهي ته ” اُ‎ٺ تڏهن تي رنا جڏهن ٻورا پئي سبيا“ سو الطاف جي هن بيان مان سرائيڪي صوبي جي حمايت سٺو سنوڻ آهي، پر سنڌ جي سڄاڻ طبن کي الطاف حسين پاران سرائيڪي صوبي جي حمايت گهٽ پر ان جي آڙ ۾ مستقبل ۾ سنڌ کي ٻه ٽڪر ڪرڻ واري سازش وڌيڪ نظر اچي رهي آهي. هي همراهه جيڪي خود ورهاڱي کانپوءِ هندستان کان آيل آهن  ۽ 60 سال گذرڻ باوجود پاڻ کي سنڌين ۾ ضم ڪرڻ لاءِ تيار ناهن  ۽ اڄ به پاڻ کي غير فطري ” مهاجر قوم“ سڏائيندا رهن ٿا  ۽پلاننگ سان ڪراچي، حيدرآباد  ۽ سنڌ جي ڪجهه ٻين شهرن ۾ ماڪڙ وانگر” مچا“ ٺاهي رهائش پذير آهن. سنڌين کي اهي واضح خدشا آهن ته اهي اڳتي هلي سرائيڪي صوبي واري صورتحال مان فائدو وٺڻ جي ڪوشش ڪري سگھن ٿا، ڇو ته وقت بوقت هنن جي سياسي گروپن جي ماضي جي بيانن ۽ موجوده سٽي ناظم ڪراچي جي حرڪتن مان به اندازو ٿئي ٿو ته سرائيڪي صوبي جو بهانو بنائي هي همراهه به ڪنهن وقت ڪراچي، حيدرآباد ۽ ڪجھه ٻين شهرن کي الڳ صوبو ‎ٺاهڻ جو مطالبو ڪري سگھن ٿا. 1990ع ڌاران ته اردو ڳالهائيندڙن جي هڪ گروپ اهڙو نقشو به ظاهر ڪيو هو، جنهن ۾ هنن سنڌ ۾ نئين صوبي جو نالو” جناح پور“ رکيو هو ۽ نقشي ۾ ڪراچي، حيدرآباد، ٺٽو، بدين، ميرپورخاص، نوابشاهه، ڪوٽڙي، ٽنڊوآدم، ٽنڊو ڄام وغيره کي نئين صوبي جو حصو ڏيکاريو هو  ۽ باقي ڄامشوري کان وٺي اتر سنڌ جي علائقن کي سنڌ لکيو هو.

ٻيو سنڌ جي گھڻگهرن کي هن وقت اهو به خوف آهي ته موجوده حڪمرانن شروع کان وٺي جنهن طريقي سان ايم ڪيو ايم جي هيٺاهين وٺندا  ۽ انهن جا جائز مطالبا مڃيندا  انهن جي بليڪ ميلنگ ۾ ايندا رهيا آهن. جيڪڏهن هنن جي اهائي حالت رهي ته امڪان آهي ته هي حڪمران جيڪي دهشتگردن  جي قبرن تي حاضريون ڀري انهن کي شهيد چئي ۽ پنهنجن مٿن تان سنڌي ٽوپيون لاهي ايم ڪيو ايم وارن کي پارائن ٿا، اهي وقت اچڻ تي ڪنهن به ” سپر طاقت“ يا ” اسٽيبلشمينٽ“ جي ئي زور بار ڪري انهن جو اهو غير فطري صوبي وارو مطالبو به مڃي سگهن ٿا! پوءِ ڀل اهو ڪراچي کي فري پورٽ ڪرڻ جو بهانو هجي يا نيو ورلڊ آرڊر  تحت ملڪ کي ٽڪرن ۾ ورهايو وڃي.

ان لاءِ هن وقت سنڌ جي سڄاڻ قوم دوست سياسي ڌرين تي اهو فرض عائد ٿئي ٿو ته سنڌ جي قومي وحدن خاطر هڪ پليٽ فارم اختيار ڪيو وڃي ته جيئن اهڙي قسم جي ناجائز گهر ڪرڻ کان اڳ سنڌ  دشمنن کي سنڌين جي قوت جو اندازو هجي، ٻيو آئون عبدالواحد آريسر صاحب  ۽ سندس ڪجھه نادان دوستن کي به عرض ڪندس ته ايم ڪيو ايم سان ٽڪراءَ واري ڳالهه جا حامي اسين به ناهيون پر انهن ڏانهن اوهان به ايتري وک وڌايو جو سڀاڻي هنن پاران منافقي ٿين ڪري گھٽ ۾ گھٽ اوهان ڪو منهن کڻي پنهنجن ڏانهن واپس ته وري سگهو! ائين نه ٿئي ته اهي ايم ڪيو ايم وارا سنڌين کي پٺاڻن جي منهن ۾ ڏئي سڀاڻي پنهنجا مفاد پورا ڪري وڃن  ۽ پاڻ پٺاڻن ڏانهن صاف ٿي بيهن  ۽ سنڌين کي ڏوهي ٺهرائين. جيئن تازو الطاف حسين جي ڏنل هن بيان مان اهڙو ئي تاثر ملي ٿو، جنهن ۾ هن چيو آهي ته ”سواتين جي سنڌ آمد جا مخالف سنڌي قومپرست آهن، اسين صرف چئون ٿا ته سواتين جي رجسٽر يشين ڪيو.“

جڏهن ته ايم ڪيو ايم قيادت جا پهريان بيان واضح سواتين جي آمد جي مخالف ۾ آهن هنن ته ائين چيو هو ته سواتي سنڌ آيا ته سنڌ طالبانائيزيشن جي ور چڙهي ويندي، اسان ڪراچي سميت سنڌ کي مالاڪنڊ، بونير بنجڻ نه ڏينداسين. پر هو اڄ سواتين توڙي پٺاڻن آڏو لچڪ واري پاليسي اختيار ڪري رهيا آهن. ان لاءِ ضروري آهي ته اسين حڪمرانن جي پاليسين تي نظر رکون پر ايم ڪيو ايم جي ڦرندر گرندڙ موقف کي به نظرانداز نه ڪيون.